Afdrukken | Hits: 718
2021 - 28 augustus: oogstdankfeest © Harrie Brouwers, Voerendaal







"WANNEER GIJ IN OVERVLOED TE ETEN HEBT,  
VERGEET DAN DE HEER NIET "





GUNST OF RECHT
U kent waarschijnlijk die grap wel, over een zwerver die elke zondag aan de kerkdeur zat te bedelen. Een trouwe kerkganger schonk hem telkens een tientje. De bedelaar was er dankbaar om. Maar toen hij op zekere dag maar vijf euro kreeg, liet hij een zacht protest horen. De doorgaans milde gever verontschuldigde zich. ‘Mijn oudste zoon is in Nijmegen gaan studeren, ik moet het wat zuiniger aan doen.’ Daarop vroeg de bedelaar ongerust: ‘Hebt u nog meer kinderen...? Ik hoop niet dat ze allemaal op mijn kosten gaan studeren!’
Ik wil maar zeggen: een groot geschenk stemt je dankbaar. Maar een groot geschenk dat je elke dag krijgt wordt al gauw iets gewoons en op een bepaald moment voel je geen dankbaarheid meer, maar dan vind je dat je er recht op hebt! 
 

ONVERDIEND
We vieren al jaren oogstdankfeest. We willen geen verwende, ondankbare mensen zijn, ook niet als het gaat over de meest alledaagse geschenken van de natuur. 
Veel in het leven nemen we eenvoudig als vanzelfsprekende gunsten aan, alsof we ze zelf hadden verdiend. Vanmorgen bijvoorbeeld, werd ik gewekt door een wekker die naast me stond. Ik heb hem niet uitgevonden; ik zou hem niet eens kunnen repareren! Ik heb hem aan anderen te danken. Ik trok sokken aan, die ik niet heb gebreid; at brood dat ik niet had gebakken; dronk melk en genoot van fruit, terwijl niets van dat alles mijn verdienste was. Alles was naar me toegekomen. 
De oogst komt uit het land. Daar zit studie achter, chemie, natuur, zorg, arbeid, machines, wetgeving... Ik mag het ontvangen en ik wil me daar van bewust zijn. Ik voel dankbaarheid jegens allen die arbeiden op het land en in de distributie.

DE ROL VAN GOD
Maar wat doet ‘God’ dan nog in dit verhaal? Speelt hier het oude idee een rol, dat God ergens tussen de moleculen en de fotonen iets toevoegt aan de wortel van de plant om de nodige processen op gang te brengen? Ik denk niet dat het daarom is, dat we bidden vandaag. 
Bedanken we God dan misschien, omdat wij zo’n overweldigende overvloed aan voedsel krijgen, terwijl andere wereldburgers maar een fractie ervan ter beschikking hebben, en zelfs honger lijden? Ik weet wel zeker, dat het niet daarom is dat we bidden vandaag.
En toch voegt het woord ‘God’ aan de oogst wel degelijk iets essentieels toe, maar dat is niet iets biologisch en ook niet iets psychologisch. Door God te benoemen en te bezingen tijdens het vergaren van de vruchten van het land, maak ik me ervan bewust dat de schepping, het voedzame tarwe, de heerlijke perziken en de fritesaardappels iets heiligs zijn. Ik ben er geen heer en meester over. Ik mag me die gaven niet toe-eigenen. Deze rijkdommen zijn bestemd voor alle mensen. De boterham op mijn bord moet me verbinden met de kinderen in de Sahel en de vrouwen in Afganistan. Dat besef voegt het dankfeest toe aan de oogst! 
En nog iets! Wie het leven zelf als een geschenk kan ervaren, die voelt ook een zekere schroom als hij het ontvangt; hij ervaart eerbied als hij ermee omgaat. Je wil behoedzaam omgaan met de schepping. Je hebt daar grote zorgen over.
 

TOEKOMSTIG MENU
Het geschenk van de aarde mag niet vernietigd worden, ook niet als we 10 miljard monden moeten voeden. Zeker zal de wereldbevolking minder vlees moeten gaan eten, alleen al vanwege de broeikasgassen. 
In de winkels zullen onze kleinkinderen vooral kweekvlees kopen, in een laboratorium gemaakt uit de stamcellen van dieren. Net als in Afrika zal een opgefokte sabelsprinkhaan een heuse delicatesse worden. Over de hele wereldwijd worden er al zo’n 2 duizend soorten insecten gegeten. Volgens de Verenigde Naties kunnen insecten eiwitten leveren met een zesde van het voer dat runderen daarvoor nodig hebben.
Algen en zeewier bevatten veel eiwitten, ijzer en vitamine B. Opa’s en oma’s die in de toekomst bij hun kleinkind op het kerstdiner zijn uitgenodigd, moeten zich maar voorbereiden op een pizza van meelwormen, motten en viooltjes!
Het is duidelijk dat de mensen die zich met de voedselproductie bezighouden voor grote uitdagingen staan. Ze verdienen onze waardering.
Dankbaarheid, waardering, respect, zorg voor de aarde, al die aandacht voegt ons gebed aan de oogst toe. Het brood is ook daarom heilig, omdat het delen ervan bij uitstek het beeld is van het koninkrijk van God. Als alle mensen samen maaltijd houden, dan zit God mee aan tafel.
 

DANKFEESTJES
Lieve kinderen. Toen Dirk uit de kerk kwam zei hij flink: ‘Mamma, ik wil een hagelslagdankfeest houden. Daar heb je meer aan dan aan broccoli!’ Daar stemde zijn zusje Emma onmiddellijk mee in. ‘Dan houd ik een hamburgerdankfeest.’ ‘Super’, riep Dirk, ‘doe ik mee.’ ‘Dat is een goed idee’, zei mamma. ‘We mogen best dankbaar zijn voor wat we dagelijks eten. Maar prei en andijvie moet je ook eten om groot te worden.’ Ja, dat begreep Dirk best. Je moet nu eenmaal worteltjes en uien eten, maar dan hoef je daar toch nog geen feest van te maken! ‘Volgende week dan vieren wij Nutella-pindakaas-pizzadankfeest en dan eten we de hele dag pizza en pinda’s.’ ‘En chips!’, juichte Emma. ‘Chipsdankfeest...’ Ze begon ervan te huppelen, want lieve kinderen, je kunt niet dankbaar genoeg zijn! 


=========================================

P.S.
In deze preek werd een beeld geschetst van de enorme opgave
waarvoor de voedselproductie in de toekomst komt te staan.
Norbert Huijts stuurde een blog die hij eerder hierover schreef
als een reactie op perspublicaties. Mooie aanvulling   HIER   te lezen!