2021 - 27ste zondag door het jaar © Harrie Brouwers, Voerendaal
HET EERSTE WOORD VAN GOD
LIEFDESFESTIVAL
TRANS
‘Transgender’ noem je iemand die zich niet thuis voelt in zijn lichaam. Hij of zij herkent zichzelf niet in de rol die hij of zij vanaf de geboorte kreeg. Sommigen van hen laten hun lichaam door middel van medische ingrepen en kuren omvormen. Om hoeveel mensen het gaat, is moeilijk te zeggen. Het aantal ligt ver onder de één procent. Getallen zijn zo moeilijk te geven omdat het gaat om een groep die tamelijk verborgen is gebleven. In het verleden was er weinig begrip voor hen. ‘Dwarse’ gevoelens werden door de ouders al heel jong in de kiem gesmoord. Getallen zijn ook daarom moeilijk te vinden omdat de predikaten ‘man’ en ‘vrouw’ kennelijk een heel scala van mogelijkheden beschrijven. Of, zoals ik een Duitse cabaretier eens hoorde zeggen: ‘Goede avond u allen, van dames tot en met heren!’
MAZEN VAN DE WET
In het evangelie vragen de mensen aan Jezus of een man zijn vrouw mag verstoten. Ze trekken Jezus mee op glad ijs. Jan de Doper was onthoofd omdat hij kritiek had gehad op het huwelijk van Herodes.
HART VAN DE WET
Wij, de kerk van Jezus, willen het ideaal hoog houden van trouw. Maar met Jezus moeten we ook begrip hebben voor allen die het wel geprobeerd hebben, maar er niet in zijn geslaagd. En ook voor mensen die hun liefde gevonden hebben met iemand van gelijk geslacht, of voor mensen die zichzelf niet herkennen in hun eigen lichaam. Jezus nam het altijd op voor de slachtoffers. Ook voor de slachtoffers van de wetten. Niet alleen de vrouw die een buitenechtelijke relatie heeft, pleegt overspel, maar ook de man die zijn vrouw verstoot omdat hij een ander heeft ontdekt. Jezus neemt de vrouw in bescherming. En direct daarop ook de kinderen. Zeker bij echtelijke ruzies zijn zij het slachtoffer, en worden vaak een wapen in de strijd van de volwassenen. Jezus zegende hen...
JURK
Lieve kinderen. Sofie stak als eerste haar arm omhoog. ‘Vertel het maar Sofie’, zei de juf. Sofie schudde eerst boos met haar hand in de lucht omdat ze plotseling vergeten was, wat ze wilde zeggen; maar daar kwam het alweer. ‘Weet je...? Tante Cobie gaat scheiden.’ Alle kinderen keken naar Sofie. De pappa en mamma van Dirk waren ook al eens gescheiden en dat was niet leuk, wisten ze nog. Dirk had het huilend verteld. Nu zat hij op een andere school. ‘En weet je?’, ging Sofie verder. Ik mag bruidsmeisje zijn!’ De juf schoot in een lach. ‘Nee, Sofie, je vergist je. Bruidsmeisje ben je als mensen trouwen maar toch niet als ze gaan scheiden.’ Sofie keek teleurgesteld. Ze had zich er al zo op verheugd. De witte jurk lag nog in de kast van toen Cobie getrouwd was. En hij paste haar nog. Verleden week nog geprobeerd! Sofie was helemaal in de war. Boos besloot ze: ‘Dan vind ik scheiden niet leuk!’
HET EERSTE WOORD VAN GOD
LIEFDESFESTIVAL
Afgelopen maand streken cameraploegen in Voerendaal neer, en tientallen mensen werden geïnterviewd. Komend voorjaar wordt door de KRO-NCRV een serie programma’s uitgezonden waarin liefdesverhalen centraal staan. Het was de televisiemakers opgevallen dat er juist in Voerendaal opvallend veel gouden en diamanten bruiloften waren. Houden huwelijken hier beter stand dan elders? Oudere echtparen werden ondervraagd en in contact gebracht met jonge stellen. In een tent bij kasteel Puth vond een slotfeest plaats.
Door elke uitzending is een bijzonder liefdesverhaal geweven. In Voerendaal waren dat de wederwaardigheden van Stef en Emely. De twee bereiden zich voor op het ouderschap, maar de weg daarheen was zwaar geweest. Stef is namelijk een transgender persoon.
TRANS
‘Transgender’ noem je iemand die zich niet thuis voelt in zijn lichaam. Hij of zij herkent zichzelf niet in de rol die hij of zij vanaf de geboorte kreeg. Sommigen van hen laten hun lichaam door middel van medische ingrepen en kuren omvormen. Om hoeveel mensen het gaat, is moeilijk te zeggen. Het aantal ligt ver onder de één procent. Getallen zijn zo moeilijk te geven omdat het gaat om een groep die tamelijk verborgen is gebleven. In het verleden was er weinig begrip voor hen. ‘Dwarse’ gevoelens werden door de ouders al heel jong in de kiem gesmoord. Getallen zijn ook daarom moeilijk te vinden omdat de predikaten ‘man’ en ‘vrouw’ kennelijk een heel scala van mogelijkheden beschrijven. Of, zoals ik een Duitse cabaretier eens hoorde zeggen: ‘Goede avond u allen, van dames tot en met heren!’
Tijdens het ‘Festival van de Liefde’, zoals het tv-programma heet, zijn deze moedige jonge Voerendalers te zien. Ze bedanken er hun familieleden en vrienden, de steun die ze hadden gehad. De toekomstige vader riep het publiek nog toe: ‘willen jullie weten of het een meisje of een jongetje wordt?’ ‘Ja!’, juichten de omstanders. ‘Dachten jullie echt, dat ik het geslacht belangrijk vind?’, las hij de aanwezigen de les!
Ik herinner me het eerste woord dat de Schepper spreekt in het boek Genesis: ‘Het is niet goed dat de mens alleen blijft. Ik maak voor hem een hulp die bij hem past!’ God schept de mens man en vrouw, maar we weten nu dat dit geen tweedeling is. Het begrippenpaar vormt eerder twee polen waartussen de werkelijkheid zich in veel schakeringen ontvouwt.
MAZEN VAN DE WET
In het evangelie vragen de mensen aan Jezus of een man zijn vrouw mag verstoten. Ze trekken Jezus mee op glad ijs. Jan de Doper was onthoofd omdat hij kritiek had gehad op het huwelijk van Herodes.
De wet stond toe dat mannen met niet-joodse vrouwen mochten verkeren. Een vrouw liep het gevaar gestenigd te worden als zij met welke man dan ook een affaire had. Jezus gaat niet in op de mazen van de wet. Het is hem te doen om de waarden die daaronder liggen. De wetten willen een ideaal veilig stellen, en om dat ideaal gaat het. Liefde en de vriendschap zijn er opdat mensen elkaar tot steun zijn. Trouw aan elkaar is waarnaar beiden streven, want daarin zijn we een beeld van Gods trouw aan ons. Dit ideaal mag natuurlijk niet worden misbruikt om anderen ongelukkig te maken en buiten te sluiten.
De interviewster vroeg me of ik kon verklaren, waarom er hier zoveel gouden bruiloften zijn. Ik heb er toch maar op gewezen, dat niet alleen de duur van een relatie belangrijk is, maar vooral of ze gelukkig is. In een dorp is meer sociale controle; dat kan een verbintenis door een crisis helpen. Als deze echter vechtende echtelieden bijeen houdt, is er weinig gewonnen.
Ooit bezocht ik in Kunrade een parochiaan die zijn diamanten bruiloft aan het organiseren was. ‘Kent u die...?’, vroeg hij. ‘Over die man en die vrouw die al zowat 50 jaar bij elkaar woonden...? Vroeg de man aan de vrouw “Mien, wordt het niet eens tijd dat we gaan trouwen?” Mien keek hem vragend aan en zei: “Denk je dat we nog iemand kunnen vinden?”’
HART VAN DE WET
Wij, de kerk van Jezus, willen het ideaal hoog houden van trouw. Maar met Jezus moeten we ook begrip hebben voor allen die het wel geprobeerd hebben, maar er niet in zijn geslaagd. En ook voor mensen die hun liefde gevonden hebben met iemand van gelijk geslacht, of voor mensen die zichzelf niet herkennen in hun eigen lichaam. Jezus nam het altijd op voor de slachtoffers. Ook voor de slachtoffers van de wetten. Niet alleen de vrouw die een buitenechtelijke relatie heeft, pleegt overspel, maar ook de man die zijn vrouw verstoot omdat hij een ander heeft ontdekt. Jezus neemt de vrouw in bescherming. En direct daarop ook de kinderen. Zeker bij echtelijke ruzies zijn zij het slachtoffer, en worden vaak een wapen in de strijd van de volwassenen. Jezus zegende hen...
JURK
Lieve kinderen. Sofie stak als eerste haar arm omhoog. ‘Vertel het maar Sofie’, zei de juf. Sofie schudde eerst boos met haar hand in de lucht omdat ze plotseling vergeten was, wat ze wilde zeggen; maar daar kwam het alweer. ‘Weet je...? Tante Cobie gaat scheiden.’ Alle kinderen keken naar Sofie. De pappa en mamma van Dirk waren ook al eens gescheiden en dat was niet leuk, wisten ze nog. Dirk had het huilend verteld. Nu zat hij op een andere school. ‘En weet je?’, ging Sofie verder. Ik mag bruidsmeisje zijn!’ De juf schoot in een lach. ‘Nee, Sofie, je vergist je. Bruidsmeisje ben je als mensen trouwen maar toch niet als ze gaan scheiden.’ Sofie keek teleurgesteld. Ze had zich er al zo op verheugd. De witte jurk lag nog in de kast van toen Cobie getrouwd was. En hij paste haar nog. Verleden week nog geprobeerd! Sofie was helemaal in de war. Boos besloot ze: ‘Dan vind ik scheiden niet leuk!’