2022 - palmzondag © Harrie Brouwers, Voerendaal








OORLOGSHELDEN



LAFFAARD

Lieve kinderen. Er is oorlog in Europa. Je ziet de gruwelijke beelden elke dag op de televisie. Steden worden kapot geschoten. Mensen sterven. Het is soms te erg om er naar te kijken. En dan zie je ineens iets onverwachts, een filmpje op tv en een foto in de krant waar je een beetje blij van wordt. Je blijft er over nadenken. Je denkt: kijk, dàt is nou eens een echte oorlogsheld! 
Iemand die verscholen zit in een reusachtige tank en een raket afvuurt op een ziekenhuis ergens ver achter de horizon, dat is geen held. Waarschijnlijk heeft de soldaat geen keus en weet hij nauwelijks wat en waarom hij het doet. Zijn daad is eerder laf dan dapper. De generaal die de soldaten het bevel geeft om op te rukken en een stad te belegeren, is geen held. Al zal hij er wel een medaille voor krijgen, maar waarschijnlijk is hij te bang om ‘nee’ te zeggen, ‘Nee, ik schiet niet op onschuldige burgers’. Hij heeft geleerd om vooral niet na te denken. 
 
HELD
Maar de mevrouw van het Russische televisie die zich al weken zat te ergeren aan het verkeerde nieuws op de zender, die de leugens moe was, en ineens met een groot papier achter de nieuwslezer gaat staan met de tekst: ‘Geloof het niet! Er is oorlog. Dat moet stoppen!’, die vrouw riskeert hoge boetes voor haar daad en misschien zelfs gevangenisstraf, maar zij is een held. Wat zij doet is dapper. Ze komt op voor de waarheid en de vrede. 
Er zijn in een oorlog vooral veel slachtoffers, maar ook helden en laffaards. De laffaards zijn soms zwaar bewapend, de helden vallen bijna niet op. Ze nemen een kind op in huis om te schuilen. Ze maken een maaltijd voor een moeder die met twee babys op de vucht is. Ze staan hun plaats af in de bus aan een oude man die een veilig onderkomen zoekt bij een nichtje op het land. Dat zijn de oorlogshelden.
Als je zo naar de oorlog kunt kijken, dan begrijp je ook wat palmzondag is! Palmzondag is de dag van de echte oorlogshelden. 

PAARD
Niet de mannen die zichzelf ‘helden’ noemen, die in een tank de stad binnenrijden en dood en verderf zaaien.... Of, in de tijd van Jezus: die hoog te paard en met een scherp zwaard door Jeruzalem galopperen... De echte held zit op een ezel; het is de man die anderen komt helpen, de vrouw die de waarheid durft te zeggen tegen de keizer, de moeder die onderduikers opneemt in haar kelder en de man die een leegstaande kamer opruimt om enkele vluchtelingen onderdak te bieden. Dat zijn de helden. Ze hebben de moed om lief te hebben als ze omringd zijn door een wereld die door angst, haar en waanzin alle zelfcontrole heeft verloren.
Ik denk wel dat Jezus van ezeltjes hield. Ik hoop ook dat hij er een beetje van genoten heeft toen de inwoners van Jeruzalem hem hartelijk toezwaaiden. Het is een onvergetelijk tafereel. De komende dagen zijn voor Jezus moeilijk genoeg. Je gunt hem dit tijdelijk succes zo. Maar dat is niet de betekenis van de palmintocht. In feite houdt Jezus een demonstratief protest tegen de oorlog en de bezetters. 
 
EZEL
Het is alsof hij in een pruttelend mini-autootje de confrontatie opzoekt met een pantserwagen. De ezel wil dienen, een last dragen, helpen. Iedereen kenden het lied van een oude profeet over een koning van vrede die op een ezel de stad binnenrijdt. Dus eigenlijk zegt Jezus: het leger heeft hier niets te zoeken. Haal de strijdpaarden maar uit de stad. Gods koninkrijk begint waar de èchte oorlogshelden kaar staan om te helpen en het leed te verzachten.
Jezus doorbreekt de kringloop van geweld, onderdrukking, verzet, bruut optreden, nog meer verzet, moord en doodslag. Daarmee riskeert hij zijn eigen leven, want de meedogenloze bezetter wordt steeds banger en wreder. Zo begint vandaag de stille week. We kennen de afloop. Jezus wordt gekruisigd. Maar we geloven ook: God heeft het laatste woord.
Met ons palmtakje zwaaien we vandaag ook naar bewoners van Oekraïne en naar iedereen die daar weg is moeten vluchten. ‘Hosanna! God zij met jullie!’ En moge het in jullie gebombardeerde steden spoedig Pasen zijn.