De datum waarop de preek gehouden is ligt gewoonlijk een week later
2013 - 3de zondag van Pasen © Harrie Brouwers, Voerendaal
CIJFERWERK
VREEMDE DETAILS
Het raadselachtige verhaal over de opzienbarende visvangst bevat wonderlijke details. De apostelen hebben hun oude beroep weer opgepakt en worden verrast door een verschijning..., Petrus heeft alleen een overhemd aan, hij schort dat op met zijn riem en springt in het water..., een lekker ontbijt van brood en vis is door Jezus bereid op een houtskoolvuurtje. Het verhaal bewaart intrigerende details. Wat wil Johannes ons allemaal vertellen?
Ooit had Jezus tegen de leerlingen gezegd: ‘Ik zal van jullie mensenvissers maken!’ Zou het verhaal een uitwerking zijn van die belofte? De leerlingen zijn aan het vissen. Johannes beschrijft de enorme aanwas van de christengemeente. Dat succes is het werk is van de Heer. Het net van de leerlingen scheurt er bijna van. Met het oorspronkelijke jodendom is het al tot een schisma gekomen! En dan opnieuw een detail: 153 grote vissen vangen ze.
VEELBETEKENENDE GETALLEN
Getallen in de bijbel bevatten een boodschap. Ze zijn zelden bedoeld om feiten te beschrijven. Ze geven in de bijbel niet zozeer een kwantiteit aan, als wel een kwaliteit. Bijvoorbeeld het getal 40. Veertig wordt gebruikt, als het gaat over een periode die een gang ergens heen vertelt, de tocht naar het beloofde land, of een periode van vasten. Noach en Mozes wachtten 40 dagen op hun beloning. Zeven geef een volmaaktheid aan; in zeven dagen schept God de kosmos. Vier duidt op een aardse volledigheid; vier rivieren bevloeien het paradijs. Twaalf is het getal van de uitverkorenen en van de volheid van de tijd. Zes is de onvolmaaktheid. Getallen vertellen hun eigen verhaal, maar wat doe je met 153? En is 153 echt zoveel? Zou daar een vissersnet van scheuren?
153 BIJVOORBEELD
Omdat men het niet herleiden kon, kwamen er bij de bijbelgeleerden andere verklaringen op tafel. De mooiste was misschien die van de grootste kerkgeleerde aller tijden: de heilige Augustinus. Je moet je wiskunde kennen om op zijn idee te komen, en Augustinus kende zijn wiskunde! Hij redeneerde als volgt: 10 is het getal van de geboden, van het Oude testament. Zeven is het getal van de 7 gaven van de Geest, het Nieuwe testament. Samen zijn ze 17. Als je nu het zeventiende driehoeksgetal berekent, dan kom je op 153 uit!
Mocht u dat thuis willen narekenen, dan moet u weten wat een driehoeksgetal is. U tekent met cijfertjes een gelijkzijdige driehoek en u begint aan de top, dus daar schrijft u een ‘1'. Daaronder maakt u een rij 1, 2. Dan heb je een klein driehoekje. Daaronder 1, 2 en 3. Daaronder 1, 2, 3, 4 en zo verder. Tot en met de zeventiende rij. Als u dat gedaan hebt, dan hebt u een driehoek van 153 cijfers. 153 was voor Augustinus de totale openbaring van God die aan de leerlingen is toevertrouwd. Ik merk op, dat uit deze benadering ook blijkt dat wiskunde voor Augustinus iets heiligs was. Kennis en inzicht vormen een goddelijk domein. De wiskunde heeft die heilige glans verloren. Ten onrechte, zou ik zeggen.
Dus ging men andere verklaringen zoeken. Zouden er in de tijd van de evangelist misschien 153 parochies zijn geweest? Zou het totaal aantal bekende vis-soorten misschien 153 zijn geweest?
BROEK OPHOUDEN
Moeiteloos gaat het verhaal over van vissers op herders. De overeenkomst zit in het besef dat herders een kudde bijeenhouden, zoals vissers vissen bijeenbrengen. Petrus wordt bevestigd in zijn rol, maar moet daarvoor wel drie keer bevestigen dat hij van Jezus houdt. Hij had hem immers ook drie keer verloochend.
Dan eindigt het verhaal met een zin die velen van ons zal aanspreken. Jezus zegt: als jongeman deed jezelf je broek aan en ging waarheen je maar wilde! Het beeld van Petrus die zijn kiel opschort en in het water springt, staat ons nog vers voor ogen. ‘Maar als je oud bent’, gaat Jezus verder, ‘dan komen anderen je aankleden en ze brengen je ergens naar toe waarheen je niet wilt!’ Petrus wordt geroepen tot een eervolle taak, maar dat betekent niet dat zijn levensloop geen lijden met zich mee zal brengen. Mensen vrezen dat lot. Ze willen vooral niet afhankelijk zijn. Velen zeggen dat ook: liever dood, dan aangewezen op hulp. En tegelijk hebben we ook meegemaakt, misschien bij onze eigen ouders, dat ze in die laatste levensfase groeiden in wijsheid en beminnelijkheid, juist toen ze zich overgaven aan de zorg van kinderen en andere lieve mensen. Wat ze het meeste vreesden werd hun bekroning!
DUIZEND
Lieve kinderen. Zondag kwam een mamma en een pappa naar de kerk met twee broertjes. Robbie was nog een babytje en die moest worden gedoopt. Kai was de grote broer en die liep een beetje achterop. Ik wilde juist aan Kai vragen, wat hij van zijn kleine broertje vond, maar Kai was me voor en zei: ‘Ik kan al tot 28 tellen!’ ‘Ho!’, riep ik vrolijk. ‘Toe maar! Vertel me dan eens met hoeveel mensen jullie thuis wonen?’ Kai haalde zijn handen uit zijn zakken en stopte ze achter zijn rug. Hij had de vingers nodig om te tellen. ‘Drie’, riep hij blij. ‘Vergeet je er niet iemand?’, vroeg ik vriendelijk. ‘Hoort Robbie er niet bij?’ Kai keek me boos aan en haalde zijn vingertjes te voorschijn. ‘Pappa’: hij strekte zo goed als het ging de wijsvinger. ‘Mamma’: hij trok er zijn middelvinger bij. ‘En Robbie’; aarzelend kwam een derde vinger overeind. ‘Drie!’ Kai was Robbie niet vergeten maar zichzelf! ‘Hoeveel mensen zijn er nu in de kerk?’, vroeg ik wat overmoedig. Kai keek rond en riep: ‘Duizend!’ Soms zegt een getal niet hoeveel er zijn maar dat het er veel te veel zijn! Voor Kai kwam duizend na achtentwintig!