2014 - 7de zondag door het jaar © Harrie Brouwers, Voerendaal

 

 

 

WAARACHTIG LEVEN

 

 

 

BESLISSEND MOMENT

Van de week zag ik beelden van het bezoek dat paus Franciscus bracht aan de klaagmuur in Jeruzalem. De Duitse ARD zond het rechtstreeks uit. Er is nog veel pijn te overwinnen in de relatie Jodendom Christendom. Ik moest terugdenken aan een speech van Awraham Soetendorp, die nog niet zolang geleden in ons bisdom te gast was. Hij was rabbijn in de liberaal joodse gemeente in Den Haag. Het verhaal over zijn geboorte maakte diepe indruk op me. Zijn ouders moesten in de oorlog onderduiken. Hun kind was pas drie maanden. Zijn Joodse moeder besloot om het af te staan aan christelijke pleegouders. Het werd in een mandje weggebracht door iemand van het verzet. De man belde ergens aan. Een vrouw deed open. Het was avond. ‘Kunt u dit kind opnemen?’, werd haar gevraagd. Op dat moment werd beslist over het leven van de kleine Awraham. Deze vrouw had met een goed geweten ‘nee’ kunnen zeggen, overpeinsde Soetendorp. Ze had zelf kleine kinderen; ze had Duitse buren. Genoeg redenen om vriendelijk te weigeren. In enkele minuten moest ze kiezen tussen een kans voor dit kindje en de veiligheid van haar gezin.

 

WAT ERAAN VOORAL GING

Ik heb daar later vaak over nagedacht. Is dit waar? Had de vrouw inderdaad maar een paar minuten om te kiezen tussen leven en dood? Of is het zo, dat haar hele voorafgaande leven een voorbereiding was op dit ene moment. Is het niet zo, dat ons geloof, onze oriëntatie op waarden en normen, onze kleine keuzes van elke dag..., dat die samen dit ene moment voorbereiden?  Dat je een ander voorrang geeft..., dat je het goede in je medemens veronderstelt..., dat je de hand over je hart strijkt en compassie voelt..., al die christelijke deugden leiden ertoe dat je op het beslissende moment ‘ja’ zegt. En zo ontmoetten kinderen van het licht elkaar in het donker van de nacht. In een wereld waarin velen kiezen voor het eigen hachje, kiest zij voor het leven.
Dat is nou precies wat het evangelie ‘eeuwig leven’ noemt, ‘het ware bestaan’. Je kunt het nú al ervaren!

 

HET ECHTE LEVEN

Johannes spreekt in het evangelie vaak over het eeuwige leven. Hij bedoelt dan niet de lengte van het bestaan. Het eeuwige leven is niet een leven dat heel lang duurt, een tijd zonder einde, een etappe na de dood. Nee, eeuwig duidt op een kwaliteit. Het is het waarachtige, het oorspronkelijke leven dat dicht bij God staat, Zijn heerlijkheid, Zijn Geest. Het begint niet na de dood, maar het is er nu al, als we de juiste keuzes maken. De vrouw vond dat ze de kleine baby moest redden. Ze maakte, net als Jezus een riskante keuze.

 

JEUGDIG ENTHOUSIASME

In de pastorie is een zij-ingang aan de Tenelenweg. Verleden week werd daar gebeld. Meestal zijn dat mensen die de pastorie niet kennen en die niet uit het dorp komen. Vanuit het gangetje zag ik een jongeman staan met een notitieblok in de hand. ‘Kent u Oxfam-Novib?’ vroeg hij. Toen ik dat beaamde knikte hij blij. ‘Mooi, daar ben ik van.’ Toen ging hij enthousiast verder. ‘Nou moet u weten dat er in Kenia een dorp is waar de kinderen niet naar school kunnen. Er ís gewoon geen school! Dat kán toch niet! Daar wil ik iets aan doen en ik wilde u vragen of u misschien zin had mij te helpen.’ De jongen was -schat ik- net 20 jaar oud. Hij vertelde geëngageerd en liet me zijn papieren zien. Mijn belangstelling deed hem goed en hij bekende: ‘Ik sta nog te trillen op mijn benen. Ik ben zo blij dat u met me mee wilt denken. Zojuist stond ik voor een deur en daar werd ik toch uitgescholden door een man. Hij schreeuwde echt. Iedereen kon het horen. Ik schaamde me. Hij gaf mij de schuld van alle buitenlanders in ons land, die van zijn geld leefden; en hij joeg me weg.’ Ik had intussen een machtiging getekend voor een maandelijkse bijdrage. ‘Nou daar kan een kind in Kenia een jaar voor naar school’, zei hij blij. ‘Je moet maar denken’, zei ik om hem te troosten en om op te komen voor mijn parochie, ‘hier wonen nogal wat oud mijnwerkers die zich door de maatschappij en de regering benadeeld voelen; die verongelijkt zijn. Die verbittering heeft zich bij sommigen vertaald in vreemdelingenhaat, maar het is eigenlijk een reactie op geleden onrecht. Maar wat doe jij eigenlijk?’ Hij studeerde in Sittard iets in de hulpverlening. ‘En wat doet u, als ik vragen mag?’ zei hij op zijn beurt. Ik wees naar de kerk. ‘Ik ben pastoor hier.’ ‘O, ik dacht dat u psychiater was’, merkte hij op. Hij had zijn papieren ingepakt. De kerkklok sloeg negen. ‘U was de laatste vandaag’, zei hij tevreden. Ik ging naar binnen met een blij gevoel. Deze jongen had ook achter de computer in een raceauto virtuele voetgangers overhoop kunnen rijden of ergens op de hoek van de straat een jointje kunnen roken. Maar hij besteedde een avond aan Oxfam-Novib om Keniase kinderen een kans te geven. Er is nog hoop voor de wereld! Ik onderdrukte snel een opkomende twijfel en inspecteerde de kopie van mijn bankopdracht.  Er zijn nog jonge mensen die bezield zijn door een Geest van barmhartigheid.

 

JAREN TELLEN

Lieve kinderen. Ik kwam Levy tegen met zijn hond. Bor trok snuivend aan de lijn. Levy liep er helemaal schuin van. Toen ik in de buurt kwam begon Bor aan mijn broekspijpen te snuffelen. Het lukte Levy niet hem tegen te houden. ‘Hoe oud is je hond?’, vroeg ik. ‘Bor is al oud’, zei Levy. ‘Hij is negen jaar. Dat is even oud als jij!’ ‘Dat zou ik wel willen’, zei ik. ‘Nou kijk’, zei Levy geduldig. ‘Negen jaar is voor Bor hetzelfde als 73 jaar voor een mens.’ ‘Dat snap ik niet!’, zei ik. Levy zuchtte. ‘Daar is niks aan te snappen. Giraffen worden maar 20 jaar en olifanten 70 en chimpansees 40 en een muis maar 3 jaar. Dus het maakt niet uit hoe lang of je leeft.’ Levy stak beide handen in de lucht en besloot: ‘Als je maar gelukkig bent...’ En dat was Bor!