De genoemde datums laten het moment van publicatie zien,
De datum waarop de preek gehouden is ligt gewoonlijk een week later
De datum waarop de preek gehouden is ligt gewoonlijk een week later
2014 - h. familie © Harrie Brouwers, Voerendaal
VAN LEVENSBELANG
OVER ZANDKOORELS EN STERREN
Abraham hunkerde naar een kind. We praten over lang geleden. Ongeveer 4 duizend jaar! De aarde was nog dun bevolkt. Nageslacht was belangrijk om te overleven, zowel voor de clan waartoe Abraham behoorde als voor hemzelf. Zonder kind ben je op je oude dag overgeleverd aan de genade en ongenade van anderen. Zonen en dochters krijgen was voor de man het allerbelangrijkste in het leven. Het gemis knaagde aan zijn existentie. In eenzaamheid sterven was zijn ergste nachtmerrie. Daarom leefde er in zijn hart nog een ander droom. De stoute droom van een nageslacht dat talrijker was dan de zandkorrels aan de zee. Hij had zijn God alles beloofd, opdat deze genade hem ten deel zou vallen. Huis en haard had hij ervoor verlaten. Nu was hij die hoop als een belofte van God gaan beschouwen. Maar een kind bleef uit en hij werd ouder. Sara trouwens ook. Zijn vrouw ging er ook zwaar onder gebukt. Opnieuw kwelde hem zijn lot. Hij lag er wakker van. Hij stapte op van zijn bedstee en liep naar buiten. Opnieuw was daar een visioen. ‘Kijk naar de sterren!’, hoorde hij zeggen. ‘Tel ze, als je kunt. Ik schenk je een nageslacht dat groter is!’
HEILIGHEID VAN EEN KIND
Welke droom - vraag ik me af - is eigenlijk stouter: Zijn er meer zandkorrels op aarde? Of meer sterren in het heelal? Tegenwoordig weten we dat wel. Sterren zijn er veel meer. Er zijn tien keer zoveel sterren als zandkorrels. Een zeven met 22 nullen. Zeventig triljard. Abraham kon ze natuurlijk niet allemaal zien. De meeste sterren zien we niet. Met het blote oog nemen we er, in de gunstigste omstandigheden, vijfduizend waar.
Het spreekt me aan dat Abraham zijn visioenen krijgt als hij wandelt langs de zee, of in de oneindigheid van de woestijn; als hij in de nacht kijkt naar de sterren om zich heen. Juist in zijn nietigheid ervaart de mens zijn grootheid. Daar verliest hij de illussies waarmee hij zich dagelijks omringt, alsof het allemaal gewoon en vanzelfsprekend is. Wanneer er een kind geboren wordt, wanneer de kalme klacht van de vloedlijn het heimwee naar de eeuwigheid vertolkt, wanneer fonkelende sterren onze fantasie naar de grenzen van het bestaan lokken, dan wordt in de ziel een visioen geboren.
Het spreekt me aan dat Abraham zijn visioenen krijgt als hij wandelt langs de zee, of in de oneindigheid van de woestijn; als hij in de nacht kijkt naar de sterren om zich heen. Juist in zijn nietigheid ervaart de mens zijn grootheid. Daar verliest hij de illussies waarmee hij zich dagelijks omringt, alsof het allemaal gewoon en vanzelfsprekend is. Wanneer er een kind geboren wordt, wanneer de kalme klacht van de vloedlijn het heimwee naar de eeuwigheid vertolkt, wanneer fonkelende sterren onze fantasie naar de grenzen van het bestaan lokken, dan wordt in de ziel een visioen geboren.
VAN 30 MILJOEN NAAR 7 MILJARD
De wereldbevolking ten tijde van Abraham wordt geschat op nog geen 30 miljoen. Zeg maar iets meer dan de inwoners van de Benelux. In de tijd van Jezus waren er dat waarschijnlijk al 200 miljoen. Rond 1800 was de bevolking gegroeid tot één miljard. In mijn jeugd waren er al 3 miljard mensen. In 1999 werd de zesmiljardste wereldburger geboren. De Verenigde Naties gaf een jongetje uit Sarajevo die eer. Dik 12 jaar later kwam de zevenmiljardste wereldburger op aarde.
Het heeft even geduurd voordat de kerk deze cijfers goed tot zich had laten doordringen. Het verlangen van Abraham naar een kind en de enorme sterfte tijdens epidemieën en hongersnood hebben nog lang de moraal laten voortbestaan van een zo groot mogelijk kindertal. Onze grootouders kunnen ervan meepraten! Thans neemt het aantal geboortes drasticht af, althans in het westen. Enorme groei is er in Indië en Azië.
Het heeft even geduurd voordat de kerk deze cijfers goed tot zich had laten doordringen. Het verlangen van Abraham naar een kind en de enorme sterfte tijdens epidemieën en hongersnood hebben nog lang de moraal laten voortbestaan van een zo groot mogelijk kindertal. Onze grootouders kunnen ervan meepraten! Thans neemt het aantal geboortes drasticht af, althans in het westen. Enorme groei is er in Indië en Azië.
NAAR DE TEMPEL
Juist daarom is het belangrijk om Abrahams verhaal te vertellen en te overwegen hoe Maria en Jozef naar de tempel gaan om God voor hun kind te danken, hoe ze een offer brengen van een paar duiven en hoe ze de oude Simeon ontmoeten die het kind in zijn armen neemt en uitroept: ‘nu kan ik met een gerust hart sterven, want ik heb de toekomst gezien.’
Abrahams droom van de sterren aan de hemel en het zand aan de zee gaat over het wonder van de geboorte en de hand van de Schepper. Ook als de bevolking krimpt, is het verlangen naar vruchtbaarheid heilig, en zullen mensen een veilige plek creëren om het kind geborgenheid te bieden en kansen op geluk.
De heiligheid van het kind staat centraal vandaag en ik realiseer me dat het ook onnozele kinderen is, de herdenking van de onschuldige kinderen die het slachtoffer werden van Herodes’ machtswellucht en angst. Bidden we vandaag voor alle kinderen die ook nu nergens geborgenheid vinden.
Juist daarom is het belangrijk om Abrahams verhaal te vertellen en te overwegen hoe Maria en Jozef naar de tempel gaan om God voor hun kind te danken, hoe ze een offer brengen van een paar duiven en hoe ze de oude Simeon ontmoeten die het kind in zijn armen neemt en uitroept: ‘nu kan ik met een gerust hart sterven, want ik heb de toekomst gezien.’
Abrahams droom van de sterren aan de hemel en het zand aan de zee gaat over het wonder van de geboorte en de hand van de Schepper. Ook als de bevolking krimpt, is het verlangen naar vruchtbaarheid heilig, en zullen mensen een veilige plek creëren om het kind geborgenheid te bieden en kansen op geluk.
De heiligheid van het kind staat centraal vandaag en ik realiseer me dat het ook onnozele kinderen is, de herdenking van de onschuldige kinderen die het slachtoffer werden van Herodes’ machtswellucht en angst. Bidden we vandaag voor alle kinderen die ook nu nergens geborgenheid vinden.
DE BAAS SPELEN
Lieve kinderen. Fabian wist niet wat hij hoorde. Oma vierde vroeger ‘onnozele kinderen’ en dan was de jongste de baas. Dat waren nog eens feesten vroeger. ‘Tja, er was geen televisie’, zei oma, ‘dus we moesten ons wat laten invallen.’ Ze legde uit dat onnozel eigenlijk onschuldig betekent. Toen koning Herodes van de wijzen had gehoord dat er een nieuwe koning geboren was, werd hij bang en jaloers. Hij wist niet wie die nieuwe koning was. Toen liet hij alle jongetjes die de laatste jaren in Bethlehem geboren waren doodmaken. Dat is al lang geleden , maar ter ere van die onschuldige kinderen mocht op 28 december de jongste de baas zijn. ‘Dan zou ik iedereen naar buiten sturen’, fantaseerde Fabian. ‘En dan ging ik op de bank liggen en dan ging ik de hele dag racen op de computer. En dan riep ik mamma af en toe voor cola en pinda’s.’ ‘Ben jij een saaie koning!’, riep Sandra uit. ‘Nou ja, de jongste was de baas, maar pappa en mamma lieten zich niet commanderen vroeger. We zouden niet durven!’, zei oma, ‘Wat deed jij dan?’ ‘We mochten tracteren. Tenminste als we een reep chocola kozen’, zei mamma. En we mochten kiezen wat we gingen eten, tenminste als het frites waren met appelmoes. Want er werd inderdaad naar ons geluisterd, maar dan moesten we wel zeggen wat pappa en mamma wilden.’ Fabian was teleurgesteld. Van dichtbij was het toch altijd minder interessant dan van op afstand.
Lieve kinderen. Fabian wist niet wat hij hoorde. Oma vierde vroeger ‘onnozele kinderen’ en dan was de jongste de baas. Dat waren nog eens feesten vroeger. ‘Tja, er was geen televisie’, zei oma, ‘dus we moesten ons wat laten invallen.’ Ze legde uit dat onnozel eigenlijk onschuldig betekent. Toen koning Herodes van de wijzen had gehoord dat er een nieuwe koning geboren was, werd hij bang en jaloers. Hij wist niet wie die nieuwe koning was. Toen liet hij alle jongetjes die de laatste jaren in Bethlehem geboren waren doodmaken. Dat is al lang geleden , maar ter ere van die onschuldige kinderen mocht op 28 december de jongste de baas zijn. ‘Dan zou ik iedereen naar buiten sturen’, fantaseerde Fabian. ‘En dan ging ik op de bank liggen en dan ging ik de hele dag racen op de computer. En dan riep ik mamma af en toe voor cola en pinda’s.’ ‘Ben jij een saaie koning!’, riep Sandra uit. ‘Nou ja, de jongste was de baas, maar pappa en mamma lieten zich niet commanderen vroeger. We zouden niet durven!’, zei oma, ‘Wat deed jij dan?’ ‘We mochten tracteren. Tenminste als we een reep chocola kozen’, zei mamma. En we mochten kiezen wat we gingen eten, tenminste als het frites waren met appelmoes. Want er werd inderdaad naar ons geluisterd, maar dan moesten we wel zeggen wat pappa en mamma wilden.’ Fabian was teleurgesteld. Van dichtbij was het toch altijd minder interessant dan van op afstand.