De genoemde datums laten het moment van publicatie zien,
De datum waarop de preek gehouden is ligt gewoonlijk een week later
De datum waarop de preek gehouden is ligt gewoonlijk een week later
2014 - jaarwisseling © Harrie Brouwers, Voerendaal
ZET DE TIJD WAT LANGZAMER!
TIJD SNELT
Een eerste communicantje verraste me volkomen. Het had de vinger omhoog gestoken en zei toen: ‘Mijn opa zegt dat jij hem gedoopt hebt!’ Ik schrok. Kon dat zijn? Zulke momenten van ontmoeting en herkenning ontroeren me van de ene kant, maar ze kunnen je ook ineens erg oud maken! Het gebeurt toch al zo vaak, dat je je oud voelt; dat je je afvraagt: waar blijft de tijd. De tijd gaat snel. De tijd gaat steeds sneller, vooral door dingen die je eens per maand of een keer in de week doet. Alweer de vuilnisbak buitenzetten! Alweer de pillen op! Alweer de klok verzetten? Alweer oliebollen! Hoe komt het toch, dat de tijd steeds sneller gaat? Mijn kindertijd leek een eeuwigheid. De laatste jaren zijn in een zucht voorbij gegaan.
LAATSTE SECONDE
Wat is tijd, en hoe snel gaat de tijd? Ik las daarover een aardige vergelijking. Als je alle tijd van het heelal samenperst in één jaar, dan begon alles dus op 1 januari, met de oerknal. Na vier maanden werd de melkweg gevormd en ons zonnestelsel pas in september. Twee weken later was de aarde er. Het zou tot december duren eer er een dampkring rond de aarde kwam. 19 december ontstonden de vissen, 20 december de planten en 24 december de dinosauriërs. 26 december de zoogdieren en 29 december de apen. Pas op 31 december komen mensen op aarde. Het is dan al halfelf ‘s avonds. 40 seconden voor middernacht gaat die mens landbouw bedrijven en 4 seconden voor middernacht wordt Christus geboren. Al het andere: machines, televisie, internet, ruimtevaart, wetenschap, bevolkingsexplosie, röntgenapparaten, chemokuren.... ‘t is allemaal iets van de allerlaatste fractie van een seconde. Zo snel is het met de mensen gegaan en je kunt je zorgelijk afvragen waar gaat dat heen? Is de mensheid een explosie van zelfzucht en vernietingsdrang? Of is het de ziel van het heelal die tot zichzelf komt in een gigantische cultuur, kunst en wetenschap? Naderen we in ijltempo die zin van de schepping en de bedoeling van de Schepper, of vliegen we blindelings te pletter in een noodlottige catastrofe?
Wat is tijd, en hoe snel gaat de tijd? Ik las daarover een aardige vergelijking. Als je alle tijd van het heelal samenperst in één jaar, dan begon alles dus op 1 januari, met de oerknal. Na vier maanden werd de melkweg gevormd en ons zonnestelsel pas in september. Twee weken later was de aarde er. Het zou tot december duren eer er een dampkring rond de aarde kwam. 19 december ontstonden de vissen, 20 december de planten en 24 december de dinosauriërs. 26 december de zoogdieren en 29 december de apen. Pas op 31 december komen mensen op aarde. Het is dan al halfelf ‘s avonds. 40 seconden voor middernacht gaat die mens landbouw bedrijven en 4 seconden voor middernacht wordt Christus geboren. Al het andere: machines, televisie, internet, ruimtevaart, wetenschap, bevolkingsexplosie, röntgenapparaten, chemokuren.... ‘t is allemaal iets van de allerlaatste fractie van een seconde. Zo snel is het met de mensen gegaan en je kunt je zorgelijk afvragen waar gaat dat heen? Is de mensheid een explosie van zelfzucht en vernietingsdrang? Of is het de ziel van het heelal die tot zichzelf komt in een gigantische cultuur, kunst en wetenschap? Naderen we in ijltempo die zin van de schepping en de bedoeling van de Schepper, of vliegen we blindelings te pletter in een noodlottige catastrofe?
TIP
Ik heb u verleden jaar al eens een tip gegeven hoe u de tijd een beetje kunt tegenhouden. Ik zei toen: als u vindt dat de tijd te snel gaat, dan moet u maar eens met een been of een arm in het gips gaan zitten! Ik herinner dat u begon te lachen. U koos voor de voortsnellende tijd. Ik heb een andere tip vandaag.
Als de tijd lang gaat duren en te lang gaat duren, dan hebben we daar een woord voor: ‘verlangen!’ Verlangen is de tijd lang maken. Mensen die verlangend naar iets uitzien, ervaren de tijd als een uitgerekte periode. De week voordat we op vakantie gaan kruipt traag voorbij, maar de week vakantie is zo aan zijn eind. Voor een kind dat op zijn verjaardag een puppy krijgt, lijken de vijf nachtjes die het nog te slapen heeft, een eeuwigheid. Kinderen hebben nog heel veel verlangens. Een kind verlangt naar alles. De kinderjaren zijn een zee van tijd.
Als de tijd lang gaat duren en te lang gaat duren, dan hebben we daar een woord voor: ‘verlangen!’ Verlangen is de tijd lang maken. Mensen die verlangend naar iets uitzien, ervaren de tijd als een uitgerekte periode. De week voordat we op vakantie gaan kruipt traag voorbij, maar de week vakantie is zo aan zijn eind. Voor een kind dat op zijn verjaardag een puppy krijgt, lijken de vijf nachtjes die het nog te slapen heeft, een eeuwigheid. Kinderen hebben nog heel veel verlangens. Een kind verlangt naar alles. De kinderjaren zijn een zee van tijd.
VERLANGEN
Zou dat het probleem zijn van ouderen, dat ze te weinig verlangens meer hebben? We zien weinig nieuws meer onder de zon. We zijn een beetje pessimistisch geworden. We maken ons geen illusies meer. Er is teveel routine, teveel dat vanzelf gaat, en zo vloeit de tijd ons door de vingers.
De remedie is: verlangen wekken! Elke dag begroeten als een nieuwe dag die er nog nooit geweest is en die kansen biedt om iets te onthullen van Gods liefde. Ons leven niet als een toevallig avontuur beschouwen dat zijn glans verloren heeft en waar het nieuwe van af is, maar het bestaan zien als een hunkering naar gerechtigheid. Net als Jezus de oren en ogen spitsen voor elk moment waarop we het Rijk van God dichterbij kunnen brengen. Ons geluk vinden in het realiseren van een barmhartige wereld. Ik wens u een heel lang 2015 toe!
Zou dat het probleem zijn van ouderen, dat ze te weinig verlangens meer hebben? We zien weinig nieuws meer onder de zon. We zijn een beetje pessimistisch geworden. We maken ons geen illusies meer. Er is teveel routine, teveel dat vanzelf gaat, en zo vloeit de tijd ons door de vingers.
De remedie is: verlangen wekken! Elke dag begroeten als een nieuwe dag die er nog nooit geweest is en die kansen biedt om iets te onthullen van Gods liefde. Ons leven niet als een toevallig avontuur beschouwen dat zijn glans verloren heeft en waar het nieuwe van af is, maar het bestaan zien als een hunkering naar gerechtigheid. Net als Jezus de oren en ogen spitsen voor elk moment waarop we het Rijk van God dichterbij kunnen brengen. Ons geluk vinden in het realiseren van een barmhartige wereld. Ik wens u een heel lang 2015 toe!
VERVELEN
Arjan verveelde zich kapot. ‘Mamma...?’ ‘Ja, vent, wat is er?’ ‘Ik verveel me zo!’ ‘Ga dan wat doen, pak je blokken of ga een tekening maken.’ ‘Heb ik geen zin in! Wil je met me rummi-cuppen?’ ‘Nee, jongen daar heb ik echt geen tijd voor!’ ‘Pappa?’ ‘Ja knul?’ ‘Doe jij een potje rummycup?’ ‘Nee, Arjan, je ziet toch dat ik daar geen tijd voor heb.’ Uit pure wanhoop richtte Arjan zich tot zijn zusje. ‘Jessie, kom jij met me rummicuppen?’ ‘Leuk dat je vraagt, maar ik heb geen tijd vandaag.’ Arjan zuchtte. Niemand had tijd. Hoe kan dat nou, dat ze geen tijd hebben? Tijd heeft toch iedereen. Iedereen heeft alleen maar tijd. Als ze geen tijd hadden, dan waren ze dood. Ineens begreep Arjan wat tijd was. Tijd dat was, dat alle dingen niet tegelijk gebeurden. Als er geen tijd was dan gebeurde de hele wereld in één ogenblik. Dan liep Karel de Grote in een berenvelletje de flatscreen televisie omver en zat Jezus met Rutten te twitteren. Alles in dezelfde seconde. Dát deed pappa natuurlijk verkeerd; die probeerde alles tegelijk te doen: de auto repareren, het gras maaien en een map papieren van het bedrijf doorlezen. En mamma probeerde een cake te bakken en de magnetron schoon te maken en Jessie bij het huiswerk te helpen. ‘Jullie moeten niet alles tegelijk doen!’ Arjan schreeuwde door het huis. Mamma had het gehoord. ‘Jongen toch, moet ik dan de keuken poetsen en dat gerummycup er ook nog bij doen?’ ‘Nee, je moet die keuken maar eens laten liggen en bij mij komen zitten.’ Het kwam er boos uit. Arjan drukje zijn vuisten tegen zijn oogkassen en toen hij opkeek zaten pappa en mamma en Jessie aan tafel, klaar om te spelen.
Arjan verveelde zich kapot. ‘Mamma...?’ ‘Ja, vent, wat is er?’ ‘Ik verveel me zo!’ ‘Ga dan wat doen, pak je blokken of ga een tekening maken.’ ‘Heb ik geen zin in! Wil je met me rummi-cuppen?’ ‘Nee, jongen daar heb ik echt geen tijd voor!’ ‘Pappa?’ ‘Ja knul?’ ‘Doe jij een potje rummycup?’ ‘Nee, Arjan, je ziet toch dat ik daar geen tijd voor heb.’ Uit pure wanhoop richtte Arjan zich tot zijn zusje. ‘Jessie, kom jij met me rummicuppen?’ ‘Leuk dat je vraagt, maar ik heb geen tijd vandaag.’ Arjan zuchtte. Niemand had tijd. Hoe kan dat nou, dat ze geen tijd hebben? Tijd heeft toch iedereen. Iedereen heeft alleen maar tijd. Als ze geen tijd hadden, dan waren ze dood. Ineens begreep Arjan wat tijd was. Tijd dat was, dat alle dingen niet tegelijk gebeurden. Als er geen tijd was dan gebeurde de hele wereld in één ogenblik. Dan liep Karel de Grote in een berenvelletje de flatscreen televisie omver en zat Jezus met Rutten te twitteren. Alles in dezelfde seconde. Dát deed pappa natuurlijk verkeerd; die probeerde alles tegelijk te doen: de auto repareren, het gras maaien en een map papieren van het bedrijf doorlezen. En mamma probeerde een cake te bakken en de magnetron schoon te maken en Jessie bij het huiswerk te helpen. ‘Jullie moeten niet alles tegelijk doen!’ Arjan schreeuwde door het huis. Mamma had het gehoord. ‘Jongen toch, moet ik dan de keuken poetsen en dat gerummycup er ook nog bij doen?’ ‘Nee, je moet die keuken maar eens laten liggen en bij mij komen zitten.’ Het kwam er boos uit. Arjan drukje zijn vuisten tegen zijn oogkassen en toen hij opkeek zaten pappa en mamma en Jessie aan tafel, klaar om te spelen.