De genoemde datums laten het moment van publicatie zien,
De datum waarop de preek gehouden is ligt gewoonlijk een week later
De datum waarop de preek gehouden is ligt gewoonlijk een week later
2015 - driekoningen © Harrie Brouwers, Voerendaal
STER
ZWARTE ENGEL
Een vrijwilligster van de parochie stond voor mijn deur. ‘Alstublieft!’ Ze bood me een gehaakt engeltje aan als kerstversiering. ‘Die was u nog te goed.’ Ik keek haar vragend aan, maar toen zag ik het. Het was een zwàrt engeltje. Bij de verkoop van kerstspullen had ik inderdaad gevraagd: ‘Hebben jullie geen zwart engeltje in de aanbieding?’ Ik dacht: als ik nu naast de Kerstman een zwarte engel zet, dan mag ik misschien naast Sinterklaas een zwarte Piet laten staan. Een eerlijke ruil, dacht ik nog. Ik was namelijk even de Driekoningen vergeten. De zwarte is daar niet de knecht maar de koning! In menig stal komt hij op zijn olifant als meest gewichtige aanrijden. Hij vertegenwoordigt het werelddeel waar de mensheid ooit ontstaan is: Afrika. Zijn collega’s staan voor Azië en Europa. Samen zijn ze de machtigen der aarde.
BOOMPJE
Op een koude, donkere zaterdagavond voor Kerstmis hield de buurtvereniging Kundesjheem zijn eigen kerstviering op straat. In een tent bij hun stal, musiceerde de jeugd van Sint Jozef en er was cacao en wijn. Warm natuurlijk. En wafels. Een klein meisje liep met een dikke jas stil te genieten van alle kouwe drukte. Haar ouders hadden een slingertje kerstverlichting op haar jasje gespeld. Met een batterij brandden de lichtjes. Ik ging op de hurken zitten. ‘Ben jij de kerstboom?’, vroeg ik. Het meisje keek strak naar de grond en zei niets, zoals een goede boom betaamt, maar haar bijdehante broertje achter haar legde uit: ‘Nee hoor! Dat hebben we gedaan, voor als ze weer wegloopt. Dan vinden we haar makkelijk.’ Sterretjes maken de nacht een beetje veiliger, voor het kind en voor zijn ouders.
Op een koude, donkere zaterdagavond voor Kerstmis hield de buurtvereniging Kundesjheem zijn eigen kerstviering op straat. In een tent bij hun stal, musiceerde de jeugd van Sint Jozef en er was cacao en wijn. Warm natuurlijk. En wafels. Een klein meisje liep met een dikke jas stil te genieten van alle kouwe drukte. Haar ouders hadden een slingertje kerstverlichting op haar jasje gespeld. Met een batterij brandden de lichtjes. Ik ging op de hurken zitten. ‘Ben jij de kerstboom?’, vroeg ik. Het meisje keek strak naar de grond en zei niets, zoals een goede boom betaamt, maar haar bijdehante broertje achter haar legde uit: ‘Nee hoor! Dat hebben we gedaan, voor als ze weer wegloopt. Dan vinden we haar makkelijk.’ Sterretjes maken de nacht een beetje veiliger, voor het kind en voor zijn ouders.
GEDOOPT
Kerstmis zit vol oude en dierbare tradities waarin iedereen ook zijn eigen verhaal kan schrijven. Het heeft de smaak van Glühwein, poedersuiker en konijn; de geur van dennenbomen en wierook, de klank van fluiten en kinderstemmen en het sentiment van engelen en kinderen, maar vooral: er lopen koningen rond!
De koningen zijn er om te beklemtonen dat het kindje in al zijn onmacht en hulpeloosheid de grootste is. Dat is het eigenlijke mysterie van kerstmis. God verschijnt niet als heerser. De heersers knielen vandaag. God verschijnt in de hulpeloosheid, als een meisje dat kan verdwalen, als een zwart schaap, of een donkere engel.
De koningen zijn er om te beklemtonen dat het kindje in al zijn onmacht en hulpeloosheid de grootste is. Dat is het eigenlijke mysterie van kerstmis. God verschijnt niet als heerser. De heersers knielen vandaag. God verschijnt in de hulpeloosheid, als een meisje dat kan verdwalen, als een zwart schaap, of een donkere engel.
STERRETJES
Er zijn hier in de kerk ouders die het afgelopen jaar hun kindje hebben laten dopen. Met die doop hebben ze hun diepste gevoel willen uitdrukken, namelijk dat hun kindje heilig is. Ze hebben ermee uiting gegeven aan hun diepste verlangen, dat hun kindje niet verloren zal zijn in de kosmos. De naam van hun kind hebben ze op een sterretje geschilderd en we hebben dat afgelopen jaar in de kerk bewaard, 46 in totaal. Vandaag komen ze het ophalen om mee naar huis te nemen. Het is goed dat hun kind opgroeit met het verhaal van licht in de nacht, van koningen die neerknielen, van God die er is als een beroep op ons hart, van een kind dat ontsnapt aan de woede van een jaloerse koning, van herders die god noch gebod kenden maar wel knielden bij de kribbe.
De sterretjes en de lichtjes mogen ons helpen om de verdwaalde mensen makkelijk terug te vinden in het donker.
De sterretjes en de lichtjes mogen ons helpen om de verdwaalde mensen makkelijk terug te vinden in het donker.
ACHTER EEN STER?
Lieve kinderen. Caroline was een slimme meid. ‘Hoe kun je nou achter een ster aanlopen? Dat gaat toch niet!’ Ik had het nooit geprobeerd, maar het zou wel eens kunnen kloppen. ‘Ik denk dat ze bedoelen dat de koningen in de richting van de nieuwe ster liepen. Matrozen deden dat ook. Die konden op zee alleen de weg weten door naar de sterren te kijken. In de woestijn deden de herders dat dus ook!’ Maar Caroline was slimmer dan ik. Ze lachte en zei: ‘Dat kan ook niet, want de sterren aan de hemel die draaien rond. Dus als je een ster blijft volgen, dan draai je in een kringetje!’ Daar moest ik over nadenken. Ik geloof warempel dat Caroline gelijk had. Maar ze ging verder. ‘Er is maar één ster die ongeveer blijft staan, tenminste dat lijkt zo. Die staat in het midden van alle draaiende sterren, boven de noordpool. Daar keken de matrozen naar. Maar in het verhaal staat dat er een speciale ster verschenen was.’ We waren allemaal aan het nadenken. Het zou toch jammer zijn geweest als de drie koningen alleen maar verdwaald waren. Weer kwam Caroline met de oplossing. ‘Ik denk dat het een ruimteschip was. Het waren de “aliens”!’ Eerlijk gezegd, lieve kinderen, ik weet niet wat ik ervan denken moet, maar dat Jezus en de koningen een boodschap hebben voor de hele wereld en voor alle werelden, dat geloof ik ook. Dus ik houd het voorlopig maar even op de theorie van Caroline!
Lieve kinderen. Caroline was een slimme meid. ‘Hoe kun je nou achter een ster aanlopen? Dat gaat toch niet!’ Ik had het nooit geprobeerd, maar het zou wel eens kunnen kloppen. ‘Ik denk dat ze bedoelen dat de koningen in de richting van de nieuwe ster liepen. Matrozen deden dat ook. Die konden op zee alleen de weg weten door naar de sterren te kijken. In de woestijn deden de herders dat dus ook!’ Maar Caroline was slimmer dan ik. Ze lachte en zei: ‘Dat kan ook niet, want de sterren aan de hemel die draaien rond. Dus als je een ster blijft volgen, dan draai je in een kringetje!’ Daar moest ik over nadenken. Ik geloof warempel dat Caroline gelijk had. Maar ze ging verder. ‘Er is maar één ster die ongeveer blijft staan, tenminste dat lijkt zo. Die staat in het midden van alle draaiende sterren, boven de noordpool. Daar keken de matrozen naar. Maar in het verhaal staat dat er een speciale ster verschenen was.’ We waren allemaal aan het nadenken. Het zou toch jammer zijn geweest als de drie koningen alleen maar verdwaald waren. Weer kwam Caroline met de oplossing. ‘Ik denk dat het een ruimteschip was. Het waren de “aliens”!’ Eerlijk gezegd, lieve kinderen, ik weet niet wat ik ervan denken moet, maar dat Jezus en de koningen een boodschap hebben voor de hele wereld en voor alle werelden, dat geloof ik ook. Dus ik houd het voorlopig maar even op de theorie van Caroline!