2016 - 14de zondag door het jaar © Harrie Brouwers, Voerendaal

JE NAAM IN DE HEMEL GESCHREVEN

12, 72 of 70
Voor ouderen een vertrouwd beeld uit hun jeugd: Jezus wandelt door het heuvelland van Galilea en Judea, met een stoet van 12 apostelen om zich heen. Het schooltje komt af en toe een andere leraar  tegen en dan ontstaat er een discussie over een actueel thema in het licht van de Thora. De leerlingen staan er met rode oren naar te luisteren. Herinneringen aan zulke debatten zijn later opgetekend.
De werkelijkheid verliep natuurlijk minder volgens deze cliché voorstellingen. Zo lezen we vandaag dat er 72 leerlingen op uit worden gestuurd. 72? Had Lukas ze nageteld? Twaalf, tweeënzeventig..., zijn het indicaties voor Jezus’ populariteit? Waren het er nog meer? Een bijbellezer is geneigd iets achter de cijfers te zoeken. De bijbel bedoelt een getal zelden als een hoeveelheid. De mensen hadden in de oudheid niet zoveel op met exacte aantallen, of het moest gaan over afmetingen in de bouw en over de kalender. Lukas zou waarschijnlijk geschreven hebben: ‘heel veel’! Hij zond ‘heel veel leerlingen’ uit. Maar er staat 72. Waarom? Nu zijn er ook een heleboel oude handschriften die schrijven ‘70’. Jezus zond ‘70 leerlingen’ uit. Dat roept het beeld op van Mozes die op Gods bevel 70 volksvertegenwoordigers bij zich roept. Ze moeten hem steunen om het opstandig volk te besturen. Maar Jezus typeren met het beeld van de leraar Mozes, zou je eerder van Mattheus verwachten dan van Lukas. En bovendien denken exegeten dat bij het kopiëren van de bijbel door de monniken een schrijffout van 72 naar 70 eerder werd gemaakt dan een van 70 naar 72! In elk geval is voor ‘70’ makkelijker een betekenis gevonden dan voor ‘72’.

LEVENSOPDRACHT
Nu schijnt het zo te zijn dat de nazaten van Noach die na het landen van de Ark de aarde opnieuw gingen bewonen een volkerenlijst van 70 oplevert. Dan wil Lukas zeggen dat niet alleen de 12 stammen van Israël, maar ook de 70 volkeren van de wereld tot Jezus’ doelgroep horen. Aan iedereen moet de nabijheid van Gods koninkrijk verkondigd worden.
De leerlingen trekken erop uit. Ze gaan geen dogma’s verkondigen. Ze laten niemand een catechismus van buiten leren. Ze leren de mensen ook niet om een credo te zingen. Ze trommelen hen niet voor een liturgische bijenkomst op. Nee, de verkondiging waartoe Jezus opdracht gaf was eenvoudig: bestrijd het kwaad in de wereld. Wees hongerenden en zieken nabij. Het koninkrijk van God komt tot stand als het kwaad wordt teruggedrongen. Verjaag de geesten die de wereld verzieken! Dat is de opdracht.

HAPPY OF GELUKKIG
‘Wat denk u?’, vroeg ik eens in een gesprek. ‘Denkt u dat uw leven geen betekenis meer heeft?’ De vrouw moest erover nadenken. Ze had juist verteld dat ze er elke ochtend tegenop zag om uit haar bed te komen. ‘Ergens wel’, zei ze toen een beetje aarzelend. ‘Vroeger had ik vaak het gevoel dat ik mezelf wel een plekje kon geven. Dan was ik blij om de stad in te lopen. Ik stelde me altijd voor dat ik indruk op de voorbijgangers maakte. Op de vrouwen en op de mannen!’ Ze moest er om lachen. Haar antwoord laat het probleem van onze tijd zien. De vrouw zoekt de zin van haar bestaan in haar persoonlijk aanvoelen van de wereld. Voor moderne mensen is de zin van het leven de ‘fun’ die ze erin ervaren. Het is leven is zinvol, zolang je je ‘happy’ voelt. En dan willen ze best wel iets doen tegen de klimaatveranderingen en ook om het lijden van een vluchteling te verlichten, maar die offers worden afgemeten aan wat voor hen zelf nog comfortabel is. Als het leven zwaar wordt, als de pijn toeneemt, als de eenzaam schrijnend wordt, dan ligt de oplossingen om er een eind aan te laten maken, bijna voor de hand. Als het niet meer leuk is dan lijkt het zinloos geworden. We dreigen immers het besef te verliezen dat los van ‘een stukje gevoel’, los van hoe de dagen ‘op ons overkomen’, los van ‘het plekje’ dat we ergens voor kunnen vinden, er een diepere zin is voorgegeven. We hebben een opdracht. Er is ons een voorrecht in de schoot geworpen. We mogen de wereld herscheppen naar Gods bedoelingen. Zodoende werken we mee aan een groots kosmisch proces. Onze waarde is niet of we ons happy voelen. Onze waarde is dat onze namen staan geschreven in het geheim van de Eeuwige.

ZIN
Jezus vertelt geen politiek programma, niet van linkse, noch van rechtse signatuur. Het is jouw opdracht om uit te vinden hoe je mee kunt bouwen aan zijn land; wat dat inhoudt hier, en op dit moment van de geschiedenis. Geloof is geen ideologie. Ze laat ruimte aan jouw eigen mogelijkheden. Het schept een soort collectief bewustzijn, dat de zin van het leven niet iets is wat wijzelf bedenken om ons lekker in ons vel voelen. De zin is er al. Ze is ons met ons bestaan zelf gegeven.

DE DRIE STEENHOUWERS
Lieve kinderen. Er waren eens drie steenhouwers die mergel kapten in de Kunderberg. Een voorbijganger kwam langs. ‘Wat doen jullie daar?’, riep die tot de mannen die druk aan beitelen waren. ‘Ik hak stenen uit!’, riep er een. De voorbijganger bleef even kijken en toen riep de andere steenhouwer: ‘Ik ben bezig mijn brood te verdienen. Ik heb twee kinderen thuis.’ De eerste knikte. ‘Ja, natuurlijk. Dat ook.’
Weer even was het stil. Toen legde de derde houwer zijn beitel en hamer even neer en zette de handen in zijn zij. Hij riep: ‘Wij bouwen een kasteel!’
Lieve kinderen, wij zijn allemaal zulke steenhouwers. We leven en werken omdat het leuk is. Maar we doen dat ook om er anderen mee te helpen. En het belangrijkste is: we zijn, samen met de mensen die voor ons geleefd hebben en die na ons komen, bezig om een kathedraal te bouwen, een wereld naar Gods hart.