DERTIENDE ZONDAG DOOR HET JAAR A--JAAR 2008
© Harrie Brouwers, Voerendaal 2008

VERNIEUWERS

WELKE HEIDENEN?

Elke Piet en Paul, iedereen met de naam Paula of Peter heeft vandaag naamfeest, al zal bijna niemand het vieren! Naamfeesten zijn uit! Jonge ouders zoeken voor het wonder van hun liefde een nieuwe naam, een die zo weinig mogelijk wortels in de traditie heeft. Heiligen hebben aan betekenis ingeboet, maar vandaag vieren we Petrus en Paulus. Volgens de traditie stierven ze allebei in Rome, onafhankelijk van elkaar, op 29 juni van het jaar 64 of iets later. Ze zijn de grondleggers van de kerk.
In het jodendom bestond de opvatting dat aan het einde van de tijd, vlak voordat de Messias uit de hemel zou neerdalen, alle heidevolkeren zich tot JHWH God zouden wenden. Omdat de eerste christenen een spoedige terugkeer Christus verwachtten, zagen ze naar die bekering van de heidenen uit. Petrus en andere apostelen in Jeruzalem beperkten zich tot het dopen van slecht die heidenen die tot het jodendom waren overgegaan. Paulus had zich tot taak gesteld om Jezus’ boodschap naar de heidenen toe te brengen in de grote Griekse steden. Hij vond het niet nodig dat ze eerst jood werden.
Dit gaf spanning tussen Petrus en Paulus.

VAN JERUZALEM NAAR ROME

Paulus loste deze op door minstens drie keer in Jeruzalem op bezoek te gaan bij de Joodse leiders van de christen-gemeente. Hij nam als geschenk geld mee om de armlastige christenen te steunen. Het geschenk werd aangenomen. Paulus werd gedoogd. Maar hij had vijanden. Bij zijn laatste bezoek aan Jeruzalem ontstond een rel. Iemand beschuldigde hem ervan dat hij een niet-jood meenam naar plekken op het tempelcomplex waar een heiden niet mocht komen. De Romeinse overheid greep in. Paulus werd naar Rome gebracht en twee jaar gevangen gehouden.
In Rome was keizer Nero de baas. Hij zou een stuk van de stad hebben laten platbranden om zijn bouwplannen te kunnen realiseren en hij gaf de christenen de schuld van de brand. Paulus wordt een van de slachtoffer.
Hoe Petrus rond diezelfde tijd ook in Rome het slachtoffer van de vervolging werd, blijft onduidelijk. Opgravingen onder het Vaticaan bevestigen steeds meer dat hij daar inderdaad begraven ligt.
De traditie beschrijft Petrus als een wat wankelmoedig man. Hij durft Jezus Messias te noemen, iets waar de Romeinen korte metten mee maakten, maar hij loochende ook dat hij hem kende toen Jezus was opgepakt. Ik denk dat Petrus een man was die eenheid zocht, die voortdurend op zoek was naar evenwicht en harmonie, die het werk van Jakobus onder de gelovigen in Jeruzalem even belangrijk vond als het werk van Paulus in Corinthe en Rome. Op enig moment zal hij de christengemeente in Rome hebben opgezocht.

OPENHEID

Het boeiende van de twee is dat ze leefden in een kerk die nog moest worden opgebouwd. Het lag voor de hand dit te doen volgens de patronen van het vertrouwde jodendom. Maar zij hadden het lef om nieuwe wegen in te slaan, om de blik naar de ‘boze buitenwereld’ te wenden en het woord van Jezus te laten klinken in een totaal ander cultureel klimaat.
Precies dat is onze opdracht. Niet om de middeleeuwse interpretatie van Jezus’ woord klakkeloos te herhalen, maar om de kern van Jezus’ boodschap met lef en vindingrijkheid te laten klinken, desnoods te rappen in tienerkamers en te hullen in de schoonheid van Afrika. Er is geen groter trouw dan de wil om te vernieuwen. Dat mogen wij, als parochie, van Petrus en Paulus leren.

OVERAL VRIENDJES

Lieve kinderen. Pappa had de caravan nog niet geparkeerd of Paulien was al weggesprint. Mamma kon nog net roepen: ‘Onthoud wel waar we staan!’ Verleden jaar was ze de eerste dag van de vakantie al ver-dwaald. Peter en Paulien wilden er niet bij zijn als de voortent werd opgezet. Dan kregen pappa en mamma namelijk altijd ruzie. Paulien wilde nieuwe vriendjes maken. Ze wist dat ze die bij het zwembad zou vinden. Ze vond het leuk om te rennen en te spetteren en dingen te roepen die de anderen niet konden verstaan. Peter was wat voorzichtiger. Die bleef voorlopig liever een beetje in de buurt.
Die avond kwam Paulien terug, puffend en met rode wangen. Ze had een hartstikke-leuk vriendinnetje leren kennen. Een met donker kroeshaar. Ze heette Amal. Ze sprak alleen maar Frans, maar gelachen hadden ze! Ze wilde er na het eten meteen weer naar toe, maar ze had niet goed begrepen waar haar caravan stond. ‘Amal zeg je?’, vroeg Peter en hij keek wijs voor zich uit. ‘Heeft ze een broertje dat Zakaria heet?’ Paulien zette grote ogen op. Hoe kan Peter dat nou weten? ‘Kom maar, dan breng ik je naar hun tent.’ ‘Niet weglopen, we gaan zo aan tafel!’, riep mamma. Maar Peter stond op, stak zijn arm uit en troonde Paulien mee. En jawel, in de tent naast hun caravan, daar zaten Amal en Zakaria couscous te eten. Hun moeder maakte een gebaar of ze mee wilde eten, maar Paulien zei met haar handen dat ze terug moesten. De moeder lachte. Vriendjes vind je overal, dichtbij en ver weg!