Balthasar, Melchior en Caspar..., we vinden de namen van deze wijzen in een mozaïek uit de zesde eeuw in Ravenna. In de eeuw daarvoor doken ze ineens op in een Grieks verhaal. De bijbel noemt ze niet. Het evangelie noemt zelfs geen aantal. Er staat alleen ‘wijzen uit het oosten’, maar mensen geven graag namen! Namen die iets speciaals betekenen of die mooi klinken. Vraag het maar aan de ouders van de kinderen die het afgelopen jaar gedoopt zijn. 

Balthasar is een Babylonische naam. ‘God beschermt de koning’ kan het betekenen. Melchior is Hebreeuws en staat voor ‘Koning van het licht’. Caspar is Perzisch en kan ‘schatbewaarder’ betekenen. In het mozaïek van Ravenna komen de wijzen in Perzische kledij te voet aangerend met grote geschenken. In de tiende eeuw zijn het koningen geworden. Dan wordt hun aantal definitief op 3 vastgesteld. Eerder zien we er soms vier, kennelijk geïnspireerd door de vier uithoeken van de aarde. Of, in de Syrische traditie, 12. Drie staat voor de drie toentertijd bekende werelddelen. Eentje wordt zwart. Het kwam goed uit met de drie genoemde geschenken: goud wierook en mirre.

Wierook is hars van de wierookbomen. Die groeien in Oman. Daar kwam, toen al, de meeste wierook vandaan. Eeuwenlang was wierook net zo kostbaar als goud. De wierookroute loopt door Oman van India naar Egypte. Daartussen ligt Sheba. De bijbel beschrijft trots het statiebezoek van de koningin van Sheba aan koning David. Daar wil Mattheus ons aan laten denken. Zoals David bezocht werd door de koningin, zo maken de wijzen met kostbaarheden een lange reis om Jezus te eren. Sheba lag in wat we nu Jemen noemen. Jemen is thans door een burgeroorlog verscheurd en de honger maakt miljoenen slachtoffers. Acht miljoen mensen worden met de dood bedreigd. Artsen zonder grenzen, Vluchtelingenhulp en het Rode Kruis nemen uw hulp graag aan. (...) 

Wierook wordt in verschillende godsdiensten gebruikt als reukoffer om God - of de goden - daarboven te behagen. Soms ook om de stank te verdrijven van honderden ongewassen pelgrims, of de geuren van de geopende graven in de kerkvloer. Wierook is het wondvocht, de hars die uit de bast sijpelt, als er een sneetje in is gemaakt. Ik kreeg van iemand een zak brokjes uit Oman, meegebracht van een reis. We hebben die in zakjes verdeeld en ik wil ze straks aan de ouders geven, die in 2018 een kindje hebben laten dopen. Een geschenk om het kind te eren, zoals de wijzen het in Bethlehem deden! Het waren ongeveer 37 kinderen die gedoopt zijn. Een aantal namen heb ik eens opgezocht. Misschien interesseert het u hoe ze heten! 

 

Siem komt van Simon: ‘God heeft gehoor gegeven’.... 

Ties van Matthias: ‘door God geschonken’...

Kjell, komt uit Scandinavië en betekent ‘helm’...

Ize van het Friese zon... Faith is geloof...

Tim van Timoteüs, zoiets als ‘God trots’...

Sten komt van Stein, in het Noors ‘steen’ en je mag denken aan ‘speerpunt’... Ellen: stralende fakkel...

Jelle kan van het Friese ‘geld’, ‘waardevol’ worden afgeleid of van Guilielmus, Willem, beschutter....

Glenn is Schots en betekent ‘iemand uit de vallei’....

Guusje is van Augustus, ‘gewijde, verhevene’...

Nore zou van Ellinor kunnen komen, uit het Arabisch: ‘God is mijn licht’...

Roos, komt van het Latijnse Rosa en dat betekent dus ook gewoon Roos, nou ja, niet gewoon!

Tess, Theresia, wordt geassocieerd met ‘warmte, zomer, oogst’. Het kan ook met ‘jacht’ te maken hebben. 

Naud, is afgeleid van ‘Arend’...

Lana gaat terug op het Engels ‘aantrekkelijk’ of het Scandinavisch ‘licht’...

Elise van Elisabeth, ‘God heeft mij beloofd’....

Rijk, is van Rik, Germaans voor heerser en een verkorting van Fredrik, een ‘vrede brengende vorst’ of Hendrik, de ‘heer des huizes’.

Liam is verwant aan Willem, ‘beschermer’...

Linn kan van het Keltisch Lenna komen en dan is de betekenis onduidelijk, maar ook van Linda en dan kan het lindeboom betekenen of van Gerlinde, ‘schild van lindehout’...

Lucien is ‘geboren bij het krieken van de dag’...

Tom, is van Thomas, ‘tweeling’....

Victoria is het Latijn voor ‘overwinning’...

Liv is Noors en betekent ook ‘overwinnaar’.

Wat opvalt is dat veel namen iets ademen van dankbaarheid jegens de schepper, dus van blijdschap met het kind en ook van trots. Ik realiseer me dat veel namen niet vanwege hun betekenis gekozen zijn. Mijn naam betekent ‘huistiran’, maar mijn moeder koos die omdat haar vader zo heette. En tegenwoordig worden ze niet naar familieleden genoemd maar gekozen vanwege de lieve of stoere klank of omdat de naam helemaal nieuw is! Bij de doop hebben we hen allen ‘Kind van God’ genoemd.