De genoemde datums laten het moment van publicatie zien,
De datum waarop de preek gehouden is ligt gewoonlijk een week later
De datum waarop de preek gehouden is ligt gewoonlijk een week later
2019 - 2020 jaarwisseling © Harrie Brouwers, Voerendaal
MOGE DE EEUWIGE NAAR U OMZIEN
ZEER OUDE WENS
BIJZONDERE SPREUK
BESTE WENSEN
TANTE TINY
MOGE DE EEUWIGE NAAR U OMZIEN
ZEER OUDE WENS
De eerste lezing is een zegespreuk. We lezen hem bijna elk jaar in de viering van oud op nieuw. In Israël werd zij elke ochtend, aan het begin van de dag, nog voordat de eerste offers werden gebracht in de tempel, door de dienstdoende priester uitgesproken. Het boek Numeri tekent hem op.
Numeri gaat wat dieper in op het verbond van Mozes met God. Het boek kreeg de naam ‘Numeri’ omdat het erg veel cijfers bevat, zelfs waar ze niet staan, zoals in de tekst van vandaag. Deze zegen is dus een heel bijzondere tekst. Later wordt hij ook in de synagoge gelezen toen de tempel verwoest was en er geen priesters meer bestonden. En vandaag lazen wij hem:
Moge de Eeuwige u zegenen en u behoeden!
Moge Hij de glans van zijn gelaat
over u spreiden en u genadig zijn!
Moge Hij zijn gelaat naar u keren
en u vrede schenken!
Het boek Numeri heeft zijn redactie gekregen toen de Joodse ballingen uit Babylon waren teruggekeerd en zich in Jeruzalem vestigden. De tempel moest worden opgebouwd, maar iedereen was met zijn eigen huisje bezig en zijn eigen winkeltje. De priesters vonden weinig gehoor; ze hadden weinig gezag in de stad die onder Perzische bewind stond. Ze bakenen hun taken in de tempel af en ze formuleren de zegeningen. Ze schrijven die toe aan God zelf. Hij zou de woorden aan Mozes en Aäron hebben gegeven op de berg Sinai, enkele eeuwen daarvoor. We hebben dus een hele bijzondere en oude tekst gelezen.
BIJZONDERE SPREUK
Bijbelgeleerden, die de tekst in het Hebreeuws bestudeerden, ontdekten nog meer verborgen boodschappen. Zo bestaat de zegen uit 15 woorden. Drie keer wordt de naam van God genoemd, hier vertaald met ‘de Eeuwige’. Dan blijven 12 woorden over. De zegen is dus bedoeld voor alle 12 stammen van Israël. De zegen is drievoudig, dus volmaakt. Drie spreuken die naar een climax gaan. De eerste bestaat uit 3 maal 5 letters, de tweede uit 4 maal 5 en de derde uit vijf maar vijf. ‘De eeuwige moge u behoeden...’, sterker nog: ‘Hij moge de glans van zijn gelaat over u spreiden...’, ja zelfs: ‘Hij moge zijn gelaat naar u keren en - dan volgt de climax - ‘u vrede schenken.’ ‘Sjaloom’. Je zou het kunnen vertalen met: Hij moge u tot uw recht laten komen. Hij moge u laten uitgroeien tot de volle maat; word wie je geroepen bent te zijn.
BESTE WENSEN
Laten we elkaar in de kerk dus niet de oppervlakkige dingen toewensen zoals ‘veel succes’ in het komende jaar, al gun ik dat iedereen. Een ‘voorspoedig nieuwjaar’ ook niet; of zelfs niet een ‘gelukkig 2020'. Zeggen we ook maar niet een ‘gezond nieuwjaar...’, want ook als we ziek worden, ook als we een zwaar kruis te dragen krijgen, ook als er tegenspoed komt, ook dan is er leven, ook dan is er toekomst, ook dan is er reden tot dankbaarheid en verwondering... Daarom bidden we met de oude Joodse zegespreuk: ‘Moge de Eeuwige naar u omzien en iets van zijn glans laten rusten op uw ziel. We weten niet wat we zeggen, maar het is niet banaal en het is waar het uiteindelijk op aankomt. Moge hij u vrede schenken!’
Ook het voorbije jaar zijn we een levende parochie gebleven met aandacht voor elkaar en voor wie het zwaar hebben in dit leven. Ik ben daar dankbaar voor. Ik zie wel dat we ouder worden samen en dat we nog niet de manieren hebben gevonden om met genoeg jongeren te communiceren over ons geloof en onze waarden, maar we gaan door met zoeken. Misschien kunnen we dit kerkgebouw het komende jaar een update geven. Moge de Heer zijn gelaat naar ons keren!
TANTE TINY
Lieve kinderen. Toen ik zo jong was als jullie, toen verheugde ik me altijd op nieuwjaar. Het leukste vonden we het bezoek van tante Tiny. Tante Tiny woonde een paar straten verderop, maar ze kwam eigenlijk alleen met nieuwjaar een handje geven. Tante Tiny gaf een heel speciaal handje. Als wíj elkaar een hand geven dan strengelen we vingers om elkaars hand en dan schudden we die van boven naar beneden. Vraag me niet waarom, maar zo doen grote mensen dat. Een ‘hight five’ bestond nog niet. Maar tante Tiny die schudde de hand niet van boven naar beneden, maar van links naar rechts. En weet je wat dan het effect is? Je moet het maar eens proberen met elkaar’ dan bij jij mij en de ander is Tiny en dan schudt de een van boven naar beneden en de ander van links naar rechts..., nou wat is het resultaat? Dan maak je samen een kringetje, een rondje door de lucht, en daar moesten we dan heel hard bij lachen; en tante Tiny vroeg elk jaar: Waar lachen jullie toch om? Zalig nieuwjaar!