De datum waarop de preek gehouden is ligt gewoonlijk een week later
2020 - Hemelvaartsdag © Harrie Brouwers, Voerendaal
HEMELVAARTSDAG
Hemelvaart is de dag van 'Mannen en vrouwen van Gallieo, wat staart ge naar de hemel...?' De dag van: 'En een wolk onttrok hem aan hun blik...' De dag waarop Jezus slechts zijn voetspoor in de aarde achterliet... om er in te treden!
We spreken van Jezus' 'Hemelvaart', van van de 'Tenhemelopneming' van Maria. Toen Rembrand in opdracht van stadhouder Frederik Hendreik de Hemelvaart schilderde liet hij zich inspireren door een schilderij van Titiaan die de tenhemelopneming van Maria voorstelde. Vandaar misschien de engeltjes die Jezus ten hem dragen...(?)
 |
 |
|
|
|
|
UIT DE HANDELINGEN VAN DE APOSTELEN 1.1-11
Ik leg u de tekst voor uit de 'Naardense Bijbel' van Pieter Oussoren, die met zijn vertaling zo dicht mogelijk bij de poetische kracht van de bron wil blijven.
De oma van Bram was dood. Morgen zou de begrafenis zijn. Ome Jacques was langsgekomen. ‘Ga je mee naar het kerkhof, morgen?’, had hij aan Bram gevraagd. Bram had zijn vuisten nog wat dieper in de zakken gestopt en zonder op te kijken gezegd: ‘Tuurlijk’. ‘Ik had gedacht, misschien is het leuk als alle kleinkinderen een ballon omhoog laten vliegen’, had oom gezegd. ‘Hmm’, Bram bromde. Bram vond dat iets voor kleintjes. Suus van 3 jaar en Kira van 4, die moesten maar ballonnen oplaten. ‘Ik hoor toch niet bij de kleintjes!’ zei Bram tenslotte. Bram was al bijna tien. ‘Oma ziet die ballonnen toch niet meer!’ mompelde hij er achteraan. ‘En de hemel is heus niet boven de wolken!’ zei hij wijs. Ome Jacques ging naast hem zitten. ‘Je hebt gelijk Bram. God is overal, de hemel is niet boven de maan of de sterren. Maar weet je wat? Een ballon moet je kunnen loslaten. Dat is moeilijk voor kinderen. Je zult zien dat Kira en Suus hem niet willen loslaten. En dat doen we bij de begrafenis. We laten oma los. Ze is vrij. Ze mag naar God. We kunnen haar niet vasthouden. Daarom lijkt begraven wel wat op het loslaten van een ballon. Jij zou de kleintjes erbij kunnen helpen.’ Bram sloeg de ogen op. Keek ome Jacques aan me slimme blik en zei beslist: ‘Oké, we doen het!’ |
OVERWEGING
|
|
HET GODDELIJK GEHEIM
IN HAPKLARE BROKKEN
MYSTERIE EN TAAL
Het goddelijk Geheim is ons geloof dat Christus in alle eeuwigheid God is;
dat Hij in onze wereld heeft geleefd en gekruisigd is;
dat Hij thuisgekomen is bij God;
en dat Hij voor ons de weg, de waarheid en het leven is.
behoorlijk geworsteld heeft met dit Geheim. Hoe kan Jezus God zijn? Is hij niet ècht gestorven?
Zijn er dan meerdere Goden?
Men worstelde met zijn eigen woorden en zinnen, met de taal die men sprak.
Men wilde een Geheim dat groter is dan het heelal, en zeker dan ons eigen leven, een plek geven
in gesprekken en in overwegingen. Deze poging had tot gevolg dat er gedebatteerd werd
door de knapste koppen van die tijd.
Er werd geformuleerd. (Ons Credo is er het resultaat van.)
Er ontstonden meningsverschillen en richtingenstrijd. (‘Ketterijen’)
En men ervoer dat eenmaal geformuleerde antwoorden, na verloop van tijd, langzaam veranderden,
omdat de betekenis van woorden veranderde, omdat de mensen een andere taal gingen spreken,
of omdat de betekenishorizon van woorden verschoven.
Je kunt dat niet vermijden maar je kunt je er wel van bewust zijn!
TWEE VOORBEELDEN
Een vrouw uit de bijbelgroep herinnerde zich zijn godsdienstles. De verrijzenis kwam ter sprake.
De pastoor kijkt de kinderen aan en zegt:
‘Die verrijzenis moeten jullie je natuurlijk niet voorstellen als de lancering van een raket.
Jezus ging niet pssst als een pijl lucht in...’ De kinderen begrepen dat wel. Dat hadden ze altijd al moeilijk kunnen geloven.
... natuurlijk niet als een raket. De pastoor verloor zich in zijn eigen beeldtaal en vervolgde:
‘Nee, Jezus ging meer zo van...’ - en zijn beide armen maakten zwevende sierlijke zijwaartse bewegingen -
‘meer van zwiebel-de-zwabbel....’. Een verticale Weense wals dus!
Dit voorbeeld maakt het probleem duidelijk.
Hoe vertel je het Geheim achter het leven en achter de taal aan een kind?
Hoe verteld je grote lijnen van de quantum mechanica aan een kind?
Hoe vertel je over God aan iemand die niet geschoold is in de filosofie van Plato?
Hij vertelde me dat de kruisheren de gewoonte hadden om eerst goed te luisteren naar alle verhalen
die in de bevolking leefden over Geesten, over het ontstaan van de wereld en wat er achter de horizon van de dood is.
Vervolgens probeerden ze hun christelijke overtuiging in gesprek te brengen.
Het probleem was daarbij dat de mensen geen woord – en dus ook geen begrip – hadden
voor wat wij met ‘God’ aanduiden. Jezus als zoon van God viel in hun taal niet te zeggen.
Wat er het dichtste bij kwam was de uitdrukking: ‘onze grote broer Jezus’.
HET HEMELS MYSTERIE
Dit gezegd hebbend stel ik de vraag: waar gaat het over op Hemelvaartsdag?
Men is ervan overtuigd dat Jezus bij God is.
Men heeft ervaren dat Hij na zijn dood hun de ogen voor dat geheim geopend heeft.
Dit geloof heeft men uiteengelegd in de tijd.
Jezus is gestorven..., Jezus is verrezen..., Jezus is opgenomen bij de Vader..., Hij heeft ons de beloofde Geest gezonden.
Dat bedoelde ik met de uitdrukking: ‘hapklare brokken’.
Het mysterie van Goede Vrijdag uiteen gezet in de derde, de veertigste en de vijftigste dag.
Ze verkleinen het geheim; ze snijden het als het ware op kindermaat.
Ze maken het goddelijk bijna tot iets menselijks, maar we moeten wel!
We moeten erover stamelen of erover zwijgen!
GEBEDEN
Laten wij bidden voor Nederland,
om een sfeer van verdraagzaamheid en gastvrijheid.
Voor onze koningin en haar familie,
voor alle bestuurders en politici, dat zij het geluk van allen nastreven...
Laten wij dankbaar gedenken,
allen die in de oorlog hun leven hebben gewaagd voor onze vrijheid.
Voor alle slachtoffers in de vernietigingskampen,
en voor hun nabestaanden....
Laten wij bidden voor wie vandaag de dag worden onderdrukt.
Voor mensen die leven zonder vrijheid
en voor wie niet genoeg hebben om zich te voeden...
Laten wij bidden voor allen die in Jezus geloven.
Dat zij Hem mogen ontmoeten in hun directe omgeving
en dat ze hem bezoeken, verzorgen, verplegen en helpen...
God onze Vader,
open onze ogen voor de verrezen Heer
die het eeuwig leven vond omdat hij het niet zocht,
die Gij hebt gekroond omdat hij er voor anderen was.
Inspireer ook ons met zijn Geest
opdat wij ons geluk vinden
door anderen gelukkig te maken.
Dat vragen wij door Christus onze Heer, amen