De datum waarop de preek gehouden is ligt gewoonlijk een week later
TWEEENDERTIGSTE ZONDAG DOOR HET JAAR IN HET C-JAAR 2007
© Harrie Brouwers, Voerendaal 2007
DE MANTEL DER LIEFDE
MAARTENS MANTEL
‘Mantelhof’ heet een huis in Welten. Die mantel is van Sint Maarten, een symbool van naastenliefde. In dat huis kun je, omgeven door zorg en aandacht, sterven. Het aantal vrijwilligers loopt in de honderden. Ze komen er graag. Het is dankbaar werken in een liefdevolle omgeving. Hier doet het er toe wie je bent!
Mensen kunnen iets van engelen hebben, stond in het evangelie. Diep in onze ziel, onder het oppervlak van toevalligheden als gezondheid, naam, leeftijd en nationaliteit, oorspronkelijker dan gezondheid, gehuwdzijn of ongehuwd zijn, daar zijn we verbonden met de schepping en de Eeuwige, en soms breekt Zijn licht er gewoon uit. Zoals bij Sint Maarten. Het christendom was nog jong, de vervolgingen waren amper achter de rug. Martinus was onderofficier in het Romeinse leger. Hij had wat godsdienstlessen gehad maar was nog niet gedoopt. Misschien had hij nog twijfels. Jezus’ voorkeur leek niet uit te gaan naar vechtersbazen. Daar lag in de winterse kou nabij zijn garnizoen een bedelaar. Martinus had geen geld en zijn uniform was eigendom van het Romeinse leger. Hij sneed een stuk van de mantel af om de bedelaar wat bescherming te geven. Die nacht kwam Jezus hem in een droom bedanken! Martinus ontmoette Jezus dus, nog voordat hij gedoopt was. Niet een ritueel maar de liefde maakte hem tot kind van God!
GANS
Jaren later verkondigde Martinus ijverig het evangelie. Heidense feesten roeide hij niet uit maar gaf hij een christelijke zin. Toen er in Tours een nieuwe bisschop werd gezocht, wilden de gelovigen hem als hun herder, al was hij geen priester. Martinus verstopte zich volgens de legende in een ganzenhok. Het gekwaak van de ganzen verraadde zijn aanwezigheid. Bisschop Martinus bleef de pij dragen; hij wilde niet het pronkgewaad dat collega’s overnamen van Romeinse patriciërs. Martinus’ levensverhaal leert ons dus, dat God niet alleen door de hiërarchie maar ook door gewone mensen zijn bisschop kan kiezen.
Volgens een andere legende zou Martinus zich voor rovers in een hok hebben verstopt. Omdat de vogels hem hadden verraden, besloten de gelovigen uit wraak om op sint-Maarten gans te eten. En zo werd Maarten zelf de nieuwe christelijke zin van een oud heidens gebruik. Elf november was betaaldag en slachtdag; het begin van de advent, een feest voorafgaand aan veertig dagen vasten voor de Kerst. Martinus werd patroon van de bekeerde dronkaards.
SAULS MANTEL
Het verhaal van de eerste lezing speelde zich ruim duizend jaar eerder af. David had zich in een grot verstopt. Hij was op de vlucht voor de wraak van Saul. zijn waanzinnige koning. Toevallig koos Saul deze grot om er zijn behoefte te doen. David sloop naar hem toe. Hij sneed de halve mantel af van Saul, om te laten zien hoe dicht bij hen hij was geweest zonder hem kwaad te doen. Een stuk mantel was ook hier het symbool van barmhartigheid.
Onze scholen worden niet meer genoemd naar Elisabeth of Franciscus. Ze heten nu Zevensprong of Speelweide. Maar in Mechelen heet het hospice Sint Maarten en in Welten Mantelhof. Ze geven mantelzorg: de liefde van Martinus. Mantel is Pallium in het Latijn. Ze geven palliatieve zorg.
Ook in Voerendaal wordt veel palliatieve zorg gegeven. Zorg die er niet is om te genezen maar om een klimaat te scheppen waarin zieken en gezonden samen gelukkig zijn, een klimaat waarin mensen engelen worden en verwijzen naar hun oorsprong, naar God die in de liefde woont.
En God, beste Kaatboere, is niet te koop! Dat had de directeur van de Brandbrouwerij ook gemerkt. Bij een bezoek aan de paus bood die 500.000 euro als er in het Onze Vader voortaan niet meer werd gebeden: ‘geef ons heden ons dagelijks brood’ maar ‘geef ons heden een glas bier.’ De paus wijst het voorstel resoluut van de hand. Een jaar later meld de directeur zich opnieuw. Nu biedt hij 10 miljoen euro aan, maar ook nu zegt de paus nee. Geen maand later is de directeur weer op audiëntie: ‘Ik heb een laatste bod. Een glas bier in plaats van het dagelijks brood in het onzevader en je krijgt een miljard; kun je alle armen helpen! De paus aarzelt. Laat zijn kanselier roepen en vraagt: ‘Wanneer verloopt dat contract eigenlijk met bakkerij Senden?’
Lieve kinderen, Jurriaan had Sint-Maarten gevierd. Hij had een prachtige lampion gehad met een elektrisch lichtje. Zijn vader had in het handvat een knopje gemaakt waar hij mee kon knipperen. De hele optocht had het geel en groen voor zijn ogen gebungeld. Nu had hij een lamme arm. Maar wat veel erger was, alle kinderen waren weg! Bij het vuur had Jurriaan mamma’s hand losgelaten om te kijken bij de grote jongens die de het vuur stookten. Mamma had nog geroepen. Toen had hij haar gezocht en gezocht. Iedereen was weggegaan. Jurriaan had nog een appel gekregen, was nog een straat ingelopen en plotseling stond hij daar alleen met zijn lantaarn. Hij moest huilen. Ineens hoorde hij hoefgetrappel. Jurriaan sprong de stoep op. Daar kwam sint Maarten op zijn paard. ‘Hu...!’ riep hij en het paard bleef staan. ‘Is er iets?’ ‘Mamma is weg en ik kan haar niet vinden.’ zei Jurriaan. ‘Kom maar!’ zei sint Maarten. Hij stak zijn hand uit. Jurriaan greep hem vast en werd in de lucht getild en boem, daar zat hij voor sint Maarten op het paard. ‘Waar woon je?’ Even later stopte sint Maarten op de Hogeweg en tilde Jurriaan op de grond. De huisdeur ging open. Mamma rende naar buiten. Jurriaan draaide zich om: ‘Hier, die is voor jou.’ Sint Maarten knipoogde, nam de appel aan en galoppeerde..., ja waarheen eigenlijk?