SACRAMENTSDAG IN HET C-JAAR 2007
© Harrie Brouwers, Voerendaal 2007

GALGENMAAL


EXPO

Vorige maand was ik in Leiden. Het regende en ik liep een museum binnen. Er was een expositie over eten. Uit allerlei culturen waren eetgewoontes in beeld gebracht. Japanse picknicks vol kleurcontrast onder voorjaarsbloesems naast borden vol insecten. Mijn aandacht werd getrokken door een computer. Ik nam plaats, moe van het slenteren. Je kon de galgenmalen opzoeken van ter dood veroordeelden. Ik schrok. Kon dat wel? Was het geen inbreuk op de privacy? Veel tijd kreeg ik niet van mijn nieuwgierigheid. Daar stond de naam van Sadam Hoessein. Wat was zijn laatste avondmaal?
De dictator had rijst met kip besteld. Iets anders zal er niet geweest zijn, overwoog ik. En toen werd ik diep getroffen. Hij had ook iets te drinken gevraagd. Geen glas wijn. Geen cognac. Hij had ook een glas warm water besteld om een lepel honing in op te lossen, de limonade uit zijn kinderjaren. Zijn laatste wens voerde hem naar een moment vóór alle wreedheden, vóór politieke intriges en moorden, voor de bekoring van macht en rijkdom, terug naar zijn schamele, gewelddadige kindertijd, naar de schaarse ogenblikken waarop hij een teken van liefde had gehad: water met een lepel honing. Het laatste maal was bijna zijn eerste maal. Terug naar het paradijs.

PARADIJS

Bij de kassa had ik een lotje gekregen. Om kwart voor twaalf werd een nummer getrokken. Als ik geluk had kon ik er een gratis lunch mee winnen, maar ik was alweer op de fiets gestapt. Warm water met honing zouden ze wel niet hebben. Frites met appelmoes ook niet en de spaghetti van mijn moeder met een blikje smack en oranje saus van aangelengde tomatenpuree evenmin! Niet de smaak van weleer die me terug zou brengen naar het paradijs.

LAATSTE AVONDMAAL

Zo moet het begonnen zijn bij de leerlingen. Ze zochten Jezus hartstochtelijk terug. Ze kwamen bijeen, namen de draad op waar die was afgeknapt. Ze reconstrueerden die laatste avond. Hoe was ook alweer gegaan? Jezus had het ongezuurde brood genomen en gebroken. Ze namen het in hun handen en proefden eraan. Dan was Hij er weer helemaal bij. Hij had gezegd ‘Dit ben Ik’ en toen had hij het brood gebroken. Ze hadden het onmiddellijk begrepen: Jezus voorspelde zijn dood. Dit was zijn galgenmaal. Niemand had wat gezegd. Al had het vooraan op hun tong gelegen..., dat het wel mee zou vallen en dat morgen wéér een dag kwam. Maar ze hadden de adem ingehouden. Toen had Jezus het brood gedeeld. ‘Hier, voedsel voor jullie.’ Ik sterf, maar mijn leven is er voor jullie. Om te groeien en groot te zijn!

De eucharistie brengt ons, gelovigen van de eenentwintigste eeuw, terug naar het paradijs, terug naar onze oorsprong, naar Jezus van Nazareth die zijn laatst maaltijd deelde met zijn vrienden. Jezus liet zien dat zijn dood geen rampzalige ondergang was maar een daad van liefde, van jezelf geven. ‘Jullie moeten later ook zo doen.’ Dat waren een van zijn laatste woorden.
Op het houten bankje achter de computer las ik de laatste maaltijden van ter dood veroordeelden. Jezus stond er niet bij. Gelukkig maar. Wie van de bezoekers zou dat geheim begrepen hebben? Maar geschokt zou ik niet zijn. Jezus had immers inderdaad tussen moordenaar gehangen. ‘Vandaag nog zul je met mij in het paradijs zijn!’

OMA

Lieve kinderen.
‘Wat vind jij het alderalderlekkerste van de wereld?’ vroeg ik aan Thom. Thom nam zich de tijd. Eerst vouwde hij zijn armen. Toen keek hij hoog de lucht in. Daarna zuchtte hij twee keer tot aan de navel. Toen keek hij me lachend aan.
‘Het allerlekkerste?’, vroeg hij.
‘Ja!’ Tom keek opnieuw naar boven en zuchtte en lachte.
'Bokkenpootjes!’ zei hij beslist.
‘Bokkenpootjes, wat is daar zo bijzonder aan?’ vroeg ik.
‘Weet je’ Thoms stem werd zacht, ‘oma Nieuwenhagen had altijd Bokkenpootjes als ik kwam. Die kocht ze alleen voor mij!’
De oma van Thom was al bijna een jaar dood, maar als Thom later groot zal zijn en zelf kinderen heeft, dan zal hij af en toe Bokkenpootjes kopen in de supermarkt en hij zal aan zijn kinderen vertellen hoe lief hun overgrootmoeder was.
Zo gaat dat met eten!