PALMZONDAG 2003
© Harrie Brouwers, Voerendaal 2003

CONTROLE

MENSONWAARDIG?
Het sterven van een mens is soms een zware gang. Vooral als de zieke steeds meer de controle verliest over zijn lichaamsfuncties. Lieve mensen rondom het bed voelen zich ellendig. Ook zij hebben geen controle meer over de situatie en bidden soms om een genadig einde.
Nooit ben ik bij een sterfbed geweest waarvan ik zou zeggen dat het ‘mensonwaardig’ is. Dat woord valt nogal eens snel. Het geeft aan dat het zwaar is. Zwaar kan het zijn. Te zwaar. Maar onwaardig? Het verlies van controle is niet onwaardig. Afhankelijkheid is niet onwaardig. Een baby is niet onwaardig. Mensonwaardig is het als een zieke in de steek gelaten wordt.
Hoe weinig macht een stervende nog maar heeft over zijn leven, toch houdt hij dikwijls heel veel controle over de omgeving. Dat gebeurt op ontroerende wijze als de zieke een grapje maakt over zijn hulpeloosheid. Na de dood koesteren de nabestaanden dat grapje als een kostbaar bewijs ervan dat de dode niet klein te krijgen was. Zoals die man die aangesloten lag aan tientallen slangetjes en draden. Een zuster kwam boven hem staan en onderzocht enkele van de infusen, waarop de man ineens vanonder de kabels riep: ‘Hallo, zuster, ik ben hier...!’
Nog ontroerender is het als de zieke laat merken dat hij of zij het leven heeft gewaardeerd. En hoeveel hij van ons gehouden heeft. Zulke uitspraken geven zin aan het sterven, hoe ernstig de medische situatie ook is.

DE MOOIE HERINNERINGEN
Als de leerlingen over de dood van Jezus vertellen, zoeken ook zij naar die momenten waarop Jezus controle hield over de gebeurtenissen. Die troosten! Hun Heer was immers geen slachtoffer, geen verliezer. Zo wordt ons over zijn dood verteld: met allerlei gebeurtenissen waarin Jezus de regie in handen had. Hij wist precies waar ze een veulen konden vinden en wat ze moesten zeggen om het te krijgen. Hij wist precies wat Judas zou doen. Hij wist het precies en voorspelde het met gebroken brood en uitgeschonken wijn.
Het verhaal van palmzondag bewaart de mooie herinneringen van het afscheid. Het is een vrolijke dag in een week vol lijdensverhalen. Het is de bevrijdende lach die ineens klinkt in de treurende groep nabestaanden wanneer zij de geschiedenis ophalen over hun dode moeder. Voordat de volkswoede zich tegen Jezus keerde stonden de mensen juichend langs de weg.

WAT JE DOET KRIJG JE ZELF!
Lieve kinderen. Tim had altijd vette verhalen. ‘Mijn pappa kan een auto uitdeuken met de vuist!’ zei hij stoer. De andere kinderen waren even stil. Alleen Ruud had een antwoord klaar. ‘Puh’, zei hij, ‘als je maar weet dat mijn vader de deuken er eerst met vuist in heeft geslagen!’ Tim en Ruud hadden twee minuten later dikke ruzie.
Lieke had altijd lieve verhalen. ‘Ik vind jouw muts zo mooi. Mag ik hem heel eventjes opzetten?’ vroeg ze aan Sanne. Sanne greep haar muts eerst met twee handen stevig vast. Daarna begon ze te lachen en gaf hem aan Lieke. Lieke en Sanne liepen twee minuten later gearmd over de speelplaats.
Mirjam hield ervan om andere kinderen te plagen. Dan riep ze tegen Tommy: Waarom loop jij altijd zo scheef. Tommy keek dan met vurige ogen naar Mirjam, op zoek naar iets geks om wat terug te zeggen. Maar Tommy vond niks geks en daarom haalde hij zijn schouders op en liep verder.
Als jij begint met schelden, dan zul je zien dat iedereen gaat schelden. Als jij begint met opscheppen dan zul je zien dat iedereen gaat opscheppen. Als jij begint met schieten dan komt de veldheer schietend je stad binnen.
Daarom moet je beginnen met lieve woorden. Daarom kwam Jezus op een ezel de stad binnen. Niet zoals de soldaten op een paard. Niet op een tank, maar op een lief ezeltje. Hij hoopte dat de wereld daar liever van zou worden.