KERSTMIS DOOR HET JAAR 2001
© Ad Blijlevens, Heerlen 2001

LICHT

De vertedering van de kerstnacht lijkt van korte duur te zijn. Op kerstdag zelf horen wij moeilijke, hier en daar heel zware teksten, zoals het begin van het Johannesevangelie dat wij zojuist hoorden. Maar ze zijn prachtig en diepzinnig van inhoud, en veel beeldrijker dan het misschien op het eesrte gezicht lijkt. Graag wil ik samen met u enkele ogenblikken Jezus, Gods mensgeworden Woord, beschouwen als het Licht van de wereld.
Mijn herinnering gaat dan nu terug naar Han Fortmann, hoogleraar in Nijmegen, die een van mijn leermeesters was. Een dertig jaar geleden overleed hij vrij jong. Heel kort voor zijn dood schreef hij een overweging over het licht als beeld van God. Hij had het over het 'Grote Héldere Licht dat God is' en schreef: 'Misschien is dat licht gemakkelijker bereikbaar in de bslissende uren voor de dood dan in de sleur van het dagelijkse leven, als de dood niet in zicht is. Er zijn zoveel dingen licht ( ... ) in het leven: de lente, de mimosa, de merel, Mozart, de liefde, de wijn, het oog van de vrienden, de dans. Zijn zij concurrenten van het 'Heldere en Grote Licht' in de nog onrijpe ervaring wel. ( ... ) Het Grote Licht moet worden ontdekt. De ziel moet zich herinneren dat de kleine lichten hun oorsprong danken aan het Grote Licht'. Tot zover het getuigenis van Han Fortmann.
Deze begenadigde mens sluit hiermee aan bij een lange traditie. 'Licht' is volgens de bijbel niet alleen het eerste woord dat God sprak: 'Het worde licht!' In de psalmen wordt gezegd dat God met licht is bekleed. Ook wordt daarin gesproken over God die 'woont in een ontoegankelijk licht'. En in het evangelie van deze euchari,stie horen wij, dat God zich heeft geopenbaard in Jezus Christus, het licht dat in onze wereld is gekomen en dat het donker heeft weggevaagd. De eerste christenen zagen dan ook in de visioenen van Jesaja de geboorte van Christus aangekondigd: 'Sta op en schitter, want uw licht is gekomen, de glorie van de Heer komt over u. En zie, de duisternis bedekt de aarde, en donkerte de volken, maar over u gaat lichtend de Heer op, zijn lichtglans verschijnt over u' (60,1).
Daarom is het niet te verwonderen dat Kerstmis in het teken staat van het licht. Wij ontsteken kaarsen en veranderen steden in lichtpaleizen. Natuurlijk kunnen wij dit kritisch bekijken en het afdoen als 'commercieel gedoe'. Maar wij kunnen ons ook met Formann afvragen of her per se concurrentie moet zijn tussen de vele kleine lichtjes en het 'Grote Heldere Licht'. Zijn de vele kleine lichtjes niet het in vele kleuren brekende spiegelbeeld van dat ene grote, eeuwige levenslicht dat voor ons toegankelijk oplicht? Zijn de vele lichten die wij met Kerstmis ontsteken, niet het beeld van dat ene grote licht dat de wereld verlicht: Jezus Christus? Over Hem belijden wij: Hij is ons licht, uw en mijn licht, God van God, licht van licht. Jezus Christus, het kind in de kribbe: het ware licht van de wereld.

HET LICHT VAN KERSTMIS DOOFT NIET
Dit licht zal niet meer uitdoven, terwijl wij de lichtjes in de kerstboom binnenkort weer zullen doven en opbergen. Want het licht dat Jezus Christus is, beroert ons leven met Kerstmis niet enkel als een komeet. Een komeet duikt ineens op, wekt de opmerkzaamheid en verdwijnt dan weer in de onbekende verte waar zij vandaan is gekomen. Zij verlicht weliswaar korte tijd onze horizon. Maar vroeg of laat verdwijnt zij uit onze gezichtskring en verdwijnt ze dus uit ons leven. --- Jezus Christus, het ware licht van de wereld, komt echter niet in de wereld om spoedig te verdwijnen. Neen, dit licht dooft niet uit, het blijft bij ons; het is gekomen en het blijft komen. Dit licht schuwt geen duisternis. Geen leven is uiteindelijk te donker, ook al is de schijn vaak tégen dit Licht.
Als wij de wereld, waarin weliswaar onnoemelijk veel donkerte is, bezien in het licht van Kerstmis, kunnen wij herkennen dat God heel ons leven deelt en aan onze zijde staat. En als wij dit licht hebben herkend, worden wij zelf licht. Ook dat behoort tot het 'Grote Heldere Licht' dat in onze wereld oplicht met Kerstmis. Ik wens ons allen een lichtend kerstfeest!