EENENTWINTIGSTE ZONDAG DOOR HET JAAR 2001
© Ad Blijlevens, Heerlen 2001

DE ROLLEN OMGEKEERD

Het evangelie van vandaag roept wellicht in eerste instantie een schrikreactie op. 'laatsten zullen eersten zijn, en eersten zullen laatsten zijn', zo eindigt het. Worden de rollen omgekeerd? Maar je kunt Jezus' woorden ook verstaan als een bemoediging, als een uitnodiging de weg van Jezus te gaan en in je leven daaraan telkens opnieuw vorm te geven.

Je stelt je in je leven heel wat vragen. En nu bedoel ik niet alledaagse huis-, tuin- of keukenvragen, hoe belangrijk die ook kunnen zijn. Ik bedoel vragen die ons heel persoonlijk raken. zoals: 'Ben ik in staat open te staan voor mensen die bij mij hun verhaal kwijt willen? Zal ik mijn idealen kunnen verwezenlijken? Loop ik niet het gevaar, verslaafd te raken aan gewoonten en in een sleur terecht te komen? Durf ik nieuwe wegen in te slaan, desnoods los van geijkte patronen? Heb ik de moed me te blijven verzetten tegen onrecht en onvrede? Het zijn in zekere zin open vragen: de antwoorden kunnen veel kanten uit. Maar z6 open zijn die vragen nu eigenlijk 66k weer niet. Want je bepaalt mede zelf het antwoord en je hoopt dat het allemaal positief uitpakt. Je hoopt en wenst dat je zult openstaan voor anderen; dat je idealen niet de bodem worden ingeslagen; dat je sterk genoeg zult zijn jezelf te blijven; dat je de moed hebt te blijven opkomen voor gerechtigheid en vrede.

Eigenlijk is de vraag waarmee het evangelie begint, 66k zo'n vraag: 'Heer, zijn het er maar weinig die gered worden?' Een heel persoonlijke vraag, zij het wat naar ánderen toe geformuleerd. Het is een vragen, hoe de vraagsteller, hoe mensen moeten leven om te kunnen delen in Gods redding., Gods genade. Het antwoord van Jezus is dan ook niet een kort 'ja' of 'nee'. Jezus gaat in op de bed6eling van de vraag: ‘Doe wat u kunt om door de nauwe deur binnen te komen'. Weinig bemoedigend! Dat wordt nog versterkt door datgene waarmee Jezus zijn antwoord vervolgt: zelfs als je een goede bekende bent, is dat op zichzelf nog geen reden binnengelaten te worden. Maar anderen worden wél binnengelaten, zelfs overal vandaan, en onbekenden. De rollen worden omgekeerd: 'Laatsten zullen eersten zijn, en eersten zullen laatsten zijn'.

GEEF IEDER MENS EEN KANS IN JE LEVEN
Om Jezus' antwoord te verstaan moeten wij terug naar de vraag: 'Heer, zijn het er maar weinig die gered worden?' Jezus laat zich dáárover niet uit! Wél gaat Hij in op de manier waarop redding, verlossing, bevrijding van mensen mogelijk is. Dan speelt het geen enkele rol, dat je kunt zéggen dat je met de Heer aan tafel hebt gezeten en dat je Hem hebt horen getuigen. Dan komt het erop aan, in hoever je daadwerkelijk als mens probeert goed te leven; dat je je inspant om te werken aan een wereld waarin iedereen kans heeft op een menswaardig bestaan; dat je een sfeer schept waarin ieder zichzelf kan zijn en zo ook wordt aanvaard; dat voor ons iedereen een plaats heeft, bijvoorbeeld niet alleen de zogeheten vrome en zekere, maar ook de niet-vrome, de alsmaar twijfelende, de zoekende; en zelfs dat degenen die volgens velen achteráán thuishoren, voor ons op de eerste plaats komen; en dat je niet beschikt over mensen, maar samen met hen optrekt.
'Laatsten zullen eersten zijn, en eersten zullen laatsten zijn'. Worden hier rollen omgekeerd of krijgt ieder haar of zijn juiste plaats? Dát is geen open vraag meer. Het antwoord ligt in deze richting: ieder van ons wordt uitgenodigd, haar of zijn rol te spelen en zo te leven dat velen, ja ieder kan delen in Gods redding, verlossing, bevrijding.