VIJFDE ZONDAG DOOR HET JAAR 2001
© Harrie Brouwers, Voerendaal 2001

DE NETTEN GESCHEURD!

VISSEN MET PAPPA
“Later gaan we eens samen vissen...” Dat zei mijn vader wel eens. Ik had hem nooit zien vissen. Er was in ons hele huis geen hengel te vinden. Ik wist eigenlijk niet eens of dat wel leuk was, dat vissen. Toch had mijn vaders belofte een grote kracht. Hij was alsof hij wilde zeggen: straks zie ik jullie voor vol aan en dan gaan we grote-mannen-dingen doen. Dan staan we ‘s morgens om vijf uur op en fietsen ergens naar een mooie plek aan de Maas en dan zitten we uren zwijgend naast elkaar. Twee mensen ergens in het heelal op hun plaats, de rust genietend van de vroege ochtend, het stille water en elkaars nabijheid.

TEN ONDER AAN SUCCES
Jezus besteeg niet de kansel in de synagoge, hij stond niet op een balkon maar hij klom in een vissersboot. Vandaar gaf hij zijn visie op mens en God. En toen hij dat gedaan had zei hij tegen de leerlingen: ‘Vaar nu zelf maar eens naar het diepe en gooi de netten uit... Ik zal van jullie mensenvissers maken.’ Lucas vertelt dus hoe de leerlingen erop uit worden gestuurd om zelf te preken. Ze worden in het diepe gegooid. Dan gebeurt er wat ze niet hadden verwacht: ze hebben enorm succes. De nette raken zo vol dat ze barsten.
Dit beeld bleef in mijn gedachte hangen. Lucas heeft het niet zo bedoeld maar het zit in zijn verhaal. De leerlingen vangen zoveel dat de netten scheuren en er veel vis verloren gaat. De kerk heeft zo’n succes dat ze aan haar triomf ten onder dreigt te gaan. Ze heeft de afgelopen eeuwen geregeerd over Europa; andersdenkenden nauwelijks geduld; het leven van mensen tot in de kleinste details geregeld, op de werkplek, in keuken en in de slaapkamer; en nu zijn de netten gescheurd. Vooral de jonge vis is terug in de zee.
Gescheurde netten zijn goed voor de visstand. Jonge vissen vinden vrijheid; zoeken gevaarlijke avonturen. Er kan iets nieuws ontstaan. De vissers zijn gedwongen aan land te gaan. Ze moeten hun netten repareren. Dan horen zij Jezus’ stem opnieuw.

ZELF IN HET DIEPE GEGOOID
Je zou de situatie waarin de kerk verkeert zo kunnen zien. De netten moeten worden gerepareerd. We zijn opnieuw leerlingen die moeten luisteren naar hoe Jezus het ook weer deed. Straks stuurt hij ons het diepe in. Dan mogen we mee gaan vissen.
Ik voel me in het diepe gegooid als er een meisje van acht jaar ineens aan mij vraagt: ‘Wat heeft de kerk eigenlijk voor nut?’ Ik vermoed dat Jezus zou zeggen: het gaat niet om de kerk, het gaat erom dat de liefde heilig is. Dat God in de liefde woont en dat we over de hele wereld willen roepen: zorgt toch goed voor hongerende kinderen en zieken... Daar gaat het om. Daar wil de kerk bij helpen. Als het maar gebeurt!
Ik voel me in de het diepe gegooid als een aanstaande bruid haar vriend komt voorstellen. De vriend is niet katholiek. Hij kijkt een beetje nieuwgierig rond in mijn kamer en denkt zichtbaar: wat ziet het hier gewoon uit. ‘Weet je wat ik tegen jullie kerk heb?’, vraagt hij ineens met on-Limburgse directheid, ‘ja niet persoonlijk hoor, maar waarom doen jullie zo moeilijk over de pil en zo?’ Ik vermoed dat Jezus zou zeggen: het gaat mij niet om de wetten en de verboden. Ik ben niet gekomen om te oordelen. De regels kunnen veranderen als de tijden veranderen. Maar het gaat mij om de liefde. Houd je van je vriendin? Houd je evenveel van haar als van jezelf? En vind je een nieuw kindje dat uit jullie liefde kan ontstaan een wonder, een wezentje dat absolute veiligheid verdient en geborgenheid en willen jullie dat aan hem geven? Zullen jullie het beschermen, ook als -wat God verhoede- jullie liefde op de klippen loopt; zul je het dan allebei liefhebben en het niet misbruiken om elkaar te bestoken?
Zo kan ik doorgaan. We hebben Jezus horen preken in de boot. We zijn gegrepen door de waarde waarover hij sprak, over liefde en vergeving en het geheim van God en van het leven. Dàt willen we doorgeven. En niet alle oude beelden en voorstellingen die de verpakking zijn geweest van deze boodschap in voorbije eeuwen.
‘Kom eens mee vissen’, zegt Jezus tegen ons. ‘Probeer zelf eens in mijn Geest over God te praten. Laten we samen grote-mensen-dingen doen en elkaars stille nabijheid genieten langs de oever van de Maas, zo duldzaam als God zelf. Zonder de netten te scheuren’

VERSTOPPEN EN GEVONDEN WORDEN
Lieve kinderen. Lieke stond te huilen. De ogen rood en nat, de schoudertjes schokkend op en neer. Haar vuistjes veegden tranen weg waardoor er zwarte strepen over haar gezichtje kwamen. Wat was ze blij geweest een kwartiertje geleden. Maurice, haar grote buurjongen, en Tom zijn vriend, hadden gezegd: ‘Toe maar, één keertje dan. We doen een keertje mee verstoppertje.' Lieke had zich verstopt. Ze wilde Maurice te slim af zijn. Op haar knieën was ze achteruit in een omgevallen vuilcontainer gekropen. Toen Maurice uitgeteld was wachtte ze ademloos af. Ze hoorde zijn voetstappen. Hij liep langs de container. Ha! Hij had haar niet gevonden. Daar kwamen ook de voetstappen van Tom en toen kwam er niets meer. Na tien minuten wachten was ze het moe. Ze kroop voorzichtig uit de bak en toen zag ze Maurice en Tom aan het einde van de straat. Ze waren tegen een oude garage aan het voetballen. Ze hadden haar vergeten”! Ze hadden haar niet nodig.
Lieke was verdrietig. Niemand had haar nodig. Ze kon net zo goed weglopen of voor altijd in de vuilnisbak blijven. ‘Lieke...!’ Ineens hoorde ze luid de stem van moeder. ‘Lieke, O daar ben je, gelukkig, kun je me even komen helpen?’ Blij liep Lieke naar huis en veegde haar laatste tranen weg. Ze huppelde. Moeder ging pannenkoeken bakken en Lieke kon zo goed het deeg kloppen. De buurvrouw kwam op bezoek. En kwartier later waren de pannekoeken klaar. De buurvrouw belde aan. Ze had Maurice bij zich. Die lustte ook wel een pannekoek. ‘Kijk eens’, zei moeder, ‘die heeft Lieke gebakken.’ Lieke glunderde.
Het is fijn als anderen je nodig hebben. Jezus zocht de leerlingen. Hij zocht langs het strand. Hij riep ze bij hun naam: Ik heb jullie nodig. doe je mee? Hij vraagt het ook aan ons want niemand is onnodig.