2011 - 21ste zondag door het jaar © Harrie Brouwers, Voerendaal

DE POORTEN DER HEL....

DE JONGSTE
Het klinkt misschien een beetje cynisch, maar enkele weken geleden zat ik hier op het altaar naast een wat oudere acoliet. Ik had een verhaaltje voor de jeugd in de preek, maar ik had geen kinderen in de kerk gezien en wilde zeker weten of er niet ergens achter of onder de banken/stoelen eentje zat of hing.  Dus fluisterde ik de acoliet toe: ‘heb jij een kindje gezien in de kerk?’ De acoliet bleef eerst even rustig voor zich uit kijken, wachtte even professioneel en draaide zijn hoofd toen een kwartslag de kerk in. Na enige tijd keek hij weer voor zich uit en vertrouwde mij toe: ‘de jongste hier is 79 jaar!’ Ik schoot in de lach en zei: ‘Weet je hou oud ìk ben?!’
‘Op jou kan ik mijn kerk bouwen en de poorten van de onderwereld zullen haar niet overweldigen!’, zegt Jezus tegen Petrus.

KERKSLUITINGEN
Onlangs stond in de krant dat tegen het jaar 2020, volgens een blauwdruk van het bisdom Roermond, 100 van de 325 kerken gesloten zullen zijn. De afgelopen decennia zijn er al ruim 40 gesloten. Al een paar honderd jaar is het religieuze besef van West-Europeanen aan het schuiven. De natuurwetenschap werd door steeds meer mensen als voldoend antwoord ervaren op de vraag naar de zin van het leven. De successen van de techniek brachten een welvaart die godsdienstige verlangens verstilden. En revoluties brachten de macht aan het volk en maakten oude religieuze gezagspatronen tot iets archaïsch. Het lijkt erop alsof die ontwikkeling ergens na de tweede wereldoorlog zijn kantelpunt bereikte. Onze generatie heeft meegemaakt hoe de kerken nog vol zaten, hoe er volop kerkgebouwen werden gerealiseerd - in Kunrade nog geen 50 jaar geleden -, en ook hoe het bezoek afbrokkelde en kerken onbetaalbaar werden en leegstonden. De prachtigste gebouwen zullen worden gesloopt. Vooral in Limburg, dat toch al zal lijden onder vergrijzing en krimp, zal voor de meeste gebouwen nauwelijks een fatsoenlijke bestemming kunnen worden gevonden.
‘Jij bent Petrus en de machten van het bederf zullen je kerk niet aantasten!’, zei Jezus.

PIJNKIJKE BINNENKANT
En dit is nog maar de buitenkant. De binnenkant van het verhaal is pijnlijker. Een moeder die zes kinderen had grootgebracht, die zich alles had ontzegd, opdat ze allemaal goed voor de dag konden komen en enige opleiding genoten hadden, die dag en nacht werkte om het huis te onderhouden, de kleren te verstellen, en ook nog een feestje mogelijk te maken en een uitstapje naar het Steinerbos, die ziet hoe haar dochter getrouwd is, twee keer per jaar een verre reis maakt, een jacuzzi in de tuin heeft en drie auto’s voor de deur en klaagt dat ze niet rond kan komen omdat de kinderopvang zo duur is en ‘of ze de kinderen niet twee dagen naar oma kan brengen.’ Ze wordt boos op oma als ze merkt die met haar kleinkind bidt voor het eten, want ‘daar moet ze zich niet mee bemoeien’. De binnenkant is pijnlijker. Toen oma stierf werd ze niet eens vanuit de kerk begraven. De kinderen maakten zich wijs dat hun oude vader dat niet meer aan zou kunnen.
Kan Jezus ons troosten met de opmerking dat de poorten der hel de kerk niet klein krijgen?

WAT BLIJFT...
Ik denk het wel. De veranderingen die wij meemaken zijn dramatisch. De volkskerk stort ineen. Godsdienst is geen onderdeel meer van ons openbare leven. Ze gaat horen tot het privé-domein van mensen. De sleutel die Petrus krijgt voor de tempel van Gods volk, is een verzameling geworden van wachtwoorden! Iedereen kan er een aanmaken! Op zondagmiddag zie je geregeld hoe kinderen worden gedoopt. Er zijn elk jaar groepen communicantjes. Er zijn talloze initiatieven in allerlei kerken, maar één ding is zeker: de volkskerk, waar iedereen door zijn geboorte vanzelfsprekend bij hoorde, en die .grote invloed had op het maatschappelijk gebeuren, komt aan zijn eind. De volgelingen van Jezus zullen een veel kleinere groep zijn. Het waren er een stuk of zeventig toen Jezus zei: ‘de poorten van de hel zullen haar niet vernietigen.’
Met de kerk die nooit ten grave zou worden gedragen, bedoelde Jezus niet het Vaticaan. Dat bestond nog niet. Jezus had het over de gemeente, de verzameling van gelovigen. Hij had het over de mensen die geloofden in het koninkrijk van God, in de overwinningen van de barmhartigheid en de vrede, de mensen die hun bestaan ervaren als een geschenk uit de hemel. Die mensen hoeven de ondergang niet te vrezen!
 

DE SLEUTEL
Lieve kinderen. Milko was boos. Milko was heel erg boos op zijn kleinere broertje Robbie. Robbie wilde alles doen wat Milko deed. Als Milko met de lego wilde spelen wilde Robbie ook met de lego spelen. Als Milko cola dronk, moest Robbie ook cola. Als Milka ging kleuren moest Robbie hetzelfde kleurpotlood hebben, en altijd was het zeuren, huilen en krijsen. Altijd waren er potloden kwijt en autootjes kapot. ‘Robbie moet maar bij tante Annie gaan wonen!’, had hij geroepen. Maar pappa had een beter idee. Er kwam een nieuwe kast op de jongenskamer. Een grote kast en daarin konden alle spulletjes van Milko, de autootjes, de trein en de verf. En de kast kon echt op slot, en... Milko kreeg de sleutel! ‘Zo’, zei pappa, ‘die sleutel is van jou. Jij mag zeggen wie er in de kast mag komen en iets mag lenen, en niemand anders. Maar pas op, dat je de sleutel niet kwijtraakt!’ Milko vond het prachtig. Hij kreeg er rode wangen van. Over een hele kast was hij de baas;  hij had de sleutel. ‘Tevreden?’. vroeg pappa. ‘Ja!’, zuchtte Milko uit de grond van zijn hart, want..., dacht hij, - hij zei het niet hardop -, als Robbie erg zit te klieren, dan stop ik hem in de kast!